İslam ve Sekülerleşme: İbn Halduncu Bir Çözümleme

Authors : Behçet BATUR

Pages : 35-55

View : 15 | Download : 16

Publication Date : 2021-05-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Tarihin en önemli gelişmelerinden biri kuşkusuz düşünce ve kültür hayatında yaşanan sekülerleşme sürecidir. Sekülerleşmenin üç temel boyutunun bulunduğu söylenebilir. Bunlar rasyonelleşme, kurumsal farklılaşma ve dinden uzaklaşma. Sekülerleşme en yoğun ve hızlı bir şekilde Batılı toplumlarda yaşanmasına rağmen bu süreç tüm dünyayı etkilemektedir. Başta bilimsel düşünce olmak üzere bilimlerin gelişmesi ve uzmanlaşması, kültür, ahlak, hukuk, sanat vb. alanlarda din dışı yaşam alanlarının gelişmesi küresel bir nitelik arz etmektedir. Bu noktada İslam dini ve sekülerleşme ilişkisinin incelenmesi de önem taşımaktadır. Bu çalışmada İslam ve sekülerleşme ilişkisi İbn Haldun’un Mukaddime adlı eserinde sergilemiş olduğu fikir ve yaklaşımları baz alınarak inceleme konusu yapılmıştır. İbn Haldun perspektifinden bakıldığında rasyonelleşme ve kurumsal farklılaşma boyutuyla sekülerleşmenin kaçınılmaz tarihi bir süreç olduğu, İslam’ın da bu süreçle herhangi bir sorun yaşamadığı anlaşılmaktadır. İslam dininin karşı ve uyuşmaz olduğu sekülerleşme biçimi, dinden uzaklaşan ateizm, deizm, nihilizm vb. fikirler ile İslami değerlerle uyuşmayan sosyal-ahlaki yaşam biçimidir denebilir. 
Keywords : İbn Haldun, İslam, Bilim, Sekülerleşme, Sekülerizm