Reşat Enis Metinlerinde Etnografik Anlatının Kodlarını Yakalamak

Authors : Meriç KÜKRER

Pages : 284-309

Doi:10.54733/smar.1193523

View : 14 | Download : 12

Publication Date : 2022-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada etnografi-edebiyat ilişkileri; alegori ve çok anlamlılık, yazar ve etnograf; gözlemci ve gözlenen arası ilişkiler; etnografikurgu insert ignore into journalissuearticles values(etnografiction); ve metinsellik konuları, romanlarını masa başında değil, alanda gözlemler yaparak yazdığını ifade eden Reşit Enis Aygen’in metinleri bağlamında tartışmaya açılıyor. Çalışma kapsamında Reşat Enis’in eserlerine “etnografikliği nerede?” sorusu soruldu. Buradan hareketle “etnografik dil” ayırt edilmeye, etnografik anlatıya dair kodlar yakalanmaya çalışıldı. Bu bağlamda da “kod” kavramıyla, metni organize eden kategoriler inşa ederken bunların aralarında belirli yapısal bir ilişki kurarak metni kapatmayan, tek mantığa indirgemeyen bir akıl yürütmeden hareket eden Barthes’ın kod çıkarma yönteminden yararlanıldı. Bir yandan kategoriler geliştirirken diğer yandan farklı seslere kulağını vermesiyle metni çok sesli bağlama oturtan Barthes’ın bu semiyotik yaklaşımından esinlenilerek söz konusu romanlardaki etnografik sese kulak verildi. Ve metinlerde duyulan etnografik sesler; Konu/Sorunsal Kodu, Yoğun Betimleme Kodu, Holistik Kod, Ters Yüz Etme Kodu ve Evrensel Tecrübe Kodu olarak beş tema altında toplanarak, etnografik metin oluşturulurken işe koşulan araçlar ortaya koyulmaya çalışıldı.
Keywords : ethnography, method, literary text, ethnografiction, code, semiotics