SPEI ve SPI İndisleri Kullanılarak İstanbul-Damlıca Deresi Havzasında Kuraklık Şiddetlerinin Analizi

Authors : Fatih BAKANOĞULLARI

Pages : 1-10

Doi:10.21657/topraksu.566693

View : 13 | Download : 9

Publication Date : 2020-03-27

Article Type : Research Paper

Abstract :Klimatolojik kaynaklı afetlerin içinde kuraklık en karmaşık ve hasar veren bir olaydır. Kurak ve yarı  kurak bölgelerde yağış, tarımsal üretimi kontrol eden en önemli faktördür. Türkiye\`de de bazı bölgelerde  kuraklık sorunu kendini özellikle tarım sektöründe ve ekosisteme yaptığı etkiler ile göstermektedir. Bu  çalışmanın amacı İstanbul-Büyükçekmece içme suyu havzasında yer alan Damlıca deresi havzasında  1982-2006 yılları arası havzada ölçülmüş meteorolojik veriler kullanılarak kuraklığın sıklığı ve şiddetinin  Standartlaştırılmış Yağış Evapotranspirasyon İndisi insert ignore into journalissuearticles values(SPEI); ile belirlenmesi ve Standartlaştırılmış Yağış  İndisi insert ignore into journalissuearticles values(SPI); ile karşılaştırılmasıdır. SPEI kuraklık indisi evapotranspirasyonu Thornthwaite eşitliği ile  tahmin etmektedir. 25 yıllık veri seti ile yıllık SPEI ve SPI İndeksleri arasındaki regresyon analizinde, ikinci  derece polinoma göre yıllık SPI ve SPEI kuraklık indeksleri arasında determinasyon katsayısı insert ignore into journalissuearticles values(R2); 0.977  olarak belirlenmiş ve istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur. Ancak aylık, mevsimlik ve 6 aylık kuraklık  değerlendirmelerinde kuraklık şiddetleri arasında farklar görülmüştür. Yıllık değerlendirme sonuçlarına  göre; SPEI indisi ile havzada 4 yıl orta kurak insert ignore into journalissuearticles values(1983, 1989, 2004, 2006);, 7 yıl hafif kurak insert ignore into journalissuearticles values(1982, 1992,  1993, 1994, 1999, 2000, 2003);, SPI indisi ile ise 2 yıl şiddetli kurak insert ignore into journalissuearticles values(1983, 1989);, 3 yıl orta kurak insert ignore into journalissuearticles values(1982,  2004, 2006); ve 2 yıl hafif kurak insert ignore into journalissuearticles values(1992, 1993); yıl olarak tespit edilmiştir. Tarımsal üretim açısından  yağış, sıcaklık ve evapotranspirasyon verileri ile hesaplanan SPEI kuraklık indisi tarımsal üretim ve  kuraklık değerlendirmelerinde daha hassas sonular verdiği için kuraklığın azaltılması politikalarında karar  vericilere daha sağlıklı sonuçlar verebilir.
Keywords : SPEI Standartlaştırılmış yağış evaporasyon indeksi, SPI Standartlaştırılmış yağış indeksi, kuraklık, Damlıca deresi havzası, İstanbul