Kocadere Havzasında Sediment Veriminin Arazi Ölçümlerine ve MUSLE Modeline Dayalı Olarak Tahmin Edilmesi

Authors : Gülay YILMAZ, Lutfullah ARUĞASLAN, Gözen YÜCEERİM

Pages : 11-18

Doi:10.21657/topraksu.700706

View : 14 | Download : 6

Publication Date : 2021-01-29

Article Type : Research Paper

Abstract :Türkiyenin içinde bulunduğu coğrafi konum, topoğrafya, toprak özellikleri, erozyona elverişli  jeomorfolojik yapı, arazi kullanımındaki değişimler ve iklim koşulları toprakların erozyona karşı  duyarlılığını artırmaktadır. Bu nedenle erozyon ve onun sonucu olan sedimantasyon, toprak ve su kaynaklarıyla ilgili en önemli problemlerdendir. Balıkesir-Bigadiç Kocadere Havzasında 2009-2013  yılları arasında yürütülen bu araştırmada, alt havzada yağış, akım ve süspanse sediment ölçümlerine  dayalı olarak, havza sediment veriminin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada, 2009-2013 yıllarını  kapsayan 5 yıllık ölçüm sonuçları değerlendirilmiştir. Söz konusu periyotta otomatik sediment  örnekleyici ile gerçekleştirilen süspanse sediment örneklemelerine ve akım verilerine dayalı olarak  havzanın sediment anahtar eğrisi çıkarılmıştır. Buna göre alt havza sediment verimi 2.11 ton ha-1 yıl-1  olarak belirlenmiştir. Aynı zamanda, havza sediment verimini tahmin etmek amacıyla MUSLE insert ignore into journalissuearticles values(Modified  Universal Soil Loss Equation); eşitliği kullanılmıştır. Araştırma periyodu için MUSLE ile tahmin edilen  sediment verimi ise 2.22 ton ha-1 yıl-1 olmuştur. MUSLE modelinin havza koşullarında uygulanabilirliği,  13 adet bireysel olay süresince arazide ölçülen sediment verisiyle test edilmiş ve elde edilen belirtme  katsayısı değeri 0.92 olmuştur. Yüksek akımlar için sediment verimi tahmininde MUSLE daha iyi  sonuçlar vermiştir.
Keywords : Balıkesir Bigadiç, havza, MUSLE, sediment verimi, toprak erozyonu