OSMANLI DEVLETİ’NDE SOSYAL GÜVENLİĞİN SAĞLANMASINDA AHİ TEŞKİLATININ ROLÜ

Authors : Erhan Gülcan

Pages : 447-469

Doi:10.37991/sosdus.1365573

View : 149 | Download : 124

Publication Date : 2023-11-30

Article Type : Review Paper

Abstract :Ahilik, Türk örf ve adetlerinden ve İslam dininin öğretilerinden etkilenerek bir mesleğin kurallarını belirleyen ve bu kurallara göre ekonomik işleyişi yerine getiren örgütlenmelerdir. Ahi teşkilatları toplumun gereksinim duyduğu mal ve hizmetleri kendi içerisinde çırak, kalfa ve usta biçiminde belirli bir hiyerarşiye göre üretmişlerdir. Faaliyette bulundukları şehir veya kasabalarda pazarın ya da piyasanın gereklerine göre üretilecek malın miktarı, fiyatı, standardı, hangi yetkinlikte üretileceği ve emeğin niteliğine ilişkin ölçütleri belirlemişlerdir. 13. yüzyıldan itibaren fütüvvet anlayışı çerçevesinde Anadolu’nun Türkleşmesinde etkin bir rol oynayan Ahi teşkilatları Selçuklu Devleti ve Osmanlı Devleti dönemlerinde Anadolu’da ekonomik, sosyal ve siyasal işlevleri olan örgütler olarak varlığını güçlü biçimde göstermiştir. Ahi teşkilatları toplumun gereksinim duyduğu sosyal güvenlik işlevlerini de yerine getirmiştir. Bu sosyal korumayı hem mesleki düzeyde hem de toplumsal düzeyde sağlamıştır. Ahi teşkilatları, kendi üyelerine başta mesleki riskler olmak üzere sosyal risklere karşı sosyal güvenlik sağlamıştır. Ayrıca bu teşkilatlar faaliyet gösterdikleri şehir ve kasabalarda, gereksinim içinde olan yoksullara yardım, yolcu ve evsizlere barınma, hasta ve yaşlılara bakım ve tedavi, kimsesiz gençlere yardım ve eğitim gibi uygulamalar gerçekleştirerek toplumsal düzeyde bir sosyal güvenlik sağlamıştır. Ahi teşkilatlarının sağladığı sosyal güvenlik uygulamaları günümüz Türk Sosyal Güvenlik Sistemi’nin de temelini oluşturan uygulamalar olmuştur.
Keywords : Ahi Teşkilatı, Sosyal Güvenlik, Orta Sandıkları, Osmanlı Devleti