Explaining Tax Non-Compliance from a Neo-Institutionalist Perspective: Some Lessons from a Public Opinion Survey in Turkey

Authors : Aysegul KAYAOGLU, Colin C WILLIAMS

Pages : 89-105

Doi:10.17233/sosyoekonomi.2020.01.05

View : 16 | Download : 10

Publication Date : 2020-01-25

Article Type : Research Paper

Abstract :Vergi uyumsuzluğu sergileyenler, genellikle bu davranışları getirileri götürülerinden ağır bastığında sergileyen rasyonel karar alıcılar olarak değerlendirilir. Buna karşın hala pek çok birey, vergi kaçırmanın kazancı maliyetinden büyük olmasına karşın kendilerine uygulanan vergi rejimlerine uyum göstermektedir. Sonuçta ise vergi uyumsuzluğunu açıklamada karşımıza vergi ahlakına öncelik veren bir sosyal aktör yaklaşımı çıkmaktadır. Konuya Neo-Kurumsal Teori penceresinden bakan bu yaklaşım, vatandaşların kurumsal çevrelerinin normatif, kültürel-bilişsel ve düzenleyici kurallarını yansıtır şekilde davrandığını öne sürmektedir. Bizler bu teoriyi test etmek için Türkiye’de 2,528 vatandaşla yapılmış temsili bir veriyi inceledik. Bu çalışmada ekonometrik bir analizle ulaştığımız bulgu, yüksek vergi ahlakının hükümete güven insert ignore into journalissuearticles values(normatif boyut);, ulusal aidiyet hissi insert ignore into journalissuearticles values(kültürel-bilişsel boyut); ve risk ve cezanın ağırlığının algılandığı insert ignore into journalissuearticles values(düzenleyici-araçsal boyut); durumlarda anlamlı biçimde daha fazla olası yönde olduğudur. Bu da Türkiye’de vergi uyumsuzluğunu anlamak ve onunla mücadele etmek için vergi ahlakı yaklaşımının önemini göstermektedir.
Keywords : Kayıtdışı Piyasa, Vergi Ahlakı, Vergi Kaçırma, Kurumsal Teori, Türkiye, Güneydoğu Avrupa