Türkiye’de Ekonomik Politika Belirsizliği ve Vergi Gelirleri Arasındaki İlişki: DOLS, FMOLS ve CCR Zaman Serisi Eşbütünleşme Yaklaşımı

Authors : Selçuk Tazegül, Tuncer Yılmaz, Mehmet Fatih Aslantaş, Mehmet Fatih Çapanoğlu

Pages : 471-492

Doi:10.17233/sosyoekonomi.2025.02.20

View : 126 | Download : 90

Publication Date : 2025-04-26

Article Type : Research Paper

Abstract :Vergi gelirleri bir ülkede maliye politikalarının yürütülmesinde, kamu gelirleri içerisinde en önemli gelir kaynağı olarak gösterilmektedir. Vergi gelirlerinin pozitif ya da negatif yönde değişimi devletlerin ekonomik, sosyal, siyasi konjonktürlerinde farklı değişimler meydana getirebileceğinden vergi gelirleri devletler için büyük önem arz etmektedir. Öte yandan işletmeler açısından da önemli harcama kaynaklarından biri olan vergi, ekonomik ve politik etkenlerden önemli ölçüde etkilenebilmektedir. Bu etkenler dikkate alınarak yapılan bu çalışmada, Türkiye’de ekonomik politika belirsizliği ile toplam vergi gelirleri arasındaki ilişki araştırılmıştır. Belirsizlik ile vergi gelirleri arasındaki ilişki Johansen eşbütünleşme, DOLS, FMOLS ve CCR istatistiksel model analizleri ile test edilmiştir. Belirsizlik ve vergi gelirlerinin yanı sıra, oluşturulan ekonometrik modelde faiz, işsizlik oranı, döviz kuru ve sanayi üretim endeksi kontrol değişkeni olarak kullanılmıştır. Yapılan analizlerde değişkenlerin 2008Q1-2023Q4 dönemine ait çeyreklik zaman serisi verileri kullanılmıştır. Johansen testinde Türkiye’de toplam vergi gelirleri ile politik ve ekonomik belirsizlik arasında uzun dönemli bir eşbütünleşmenin olduğu ve DOLS, FMOLS ile CCR yöntemlerinden elde edilen regresyon katsayı sonuçlarında belirsizliğin toplam vergi gelirleri üzerinde önemli düzeyde azaltıcı bir etkiye sahip olduğu görülmüştür. Sonuç olarak, ekonomik politika belirsizliğinin, ekonomik sistemde oluşturduğu negatif etkiye bağlı olarak vergi gelirlerini azalttığı tespit edilmiştir.
Keywords : Ekonomik Politika Belirsizliği, Vergi Gelirleri, DOLS, FMOLS, CCR