Amasya’dan İstanbul’a Saltanat Yolunda Bir Şehzade ve Bir Şeyh: II. Bâyezîd ve Cemâl-i Halvetî

Authors : Himmet KONUR

Pages : 227-244

Doi:10.46231/sufiyye.1152572

View : 13 | Download : 28

Publication Date : 2022-12-31

Article Type : Review Paper

Abstract :Fatih Sultan Mehmet’in vefatının ardından II. Bayezid ile kardeşi Cem Sultan arasında yaşanan saltanat kavgasını II. Bayezid kazanmış ve saltanat koltuğuna oturmuştur. Tarihî kaynaklarda ve araştırmalarda daha çok konunun siyâsî ve askerî sebep ve aktörleri üzerinde durulmaktadır. Farklı alanlardaki kaynaklara bakarak bu mücadelenin başka kahraman ve unsurları yanında farklı toplum katmanlarında nasıl algılandığına dair bilgilere rastlamak mümkündür. Döneme ilişkin bilgi veren tasavvuf tarihi kaynakları bize böyle bir imkân sunmaktadır. Bu kaynaklara göre II. Bayezid şehzade olarak bulunduğu Amasya’da Çelebi Halîfe adıyla bilinen Halvetiyye tarikatı şeyhi Cemâl-i Halvetî ile tanışmış ve onun manevî desteğini görmüştür. Saltanatının önündeki engellerin kaldırılması için ondan manevî yardım talebinde bulunmuştur. Şeyh de -bu işlere karışmak istemese de- onun ricasını yerine getirmiştir. Bayezid bu sayede saltanatın başına geçmiştir. Tasavvuf kaynaklarındaki bilgi ve algı böyledir. Bu çalışmada II. Bayezid’in saltanata geçiş sürecinde Halvetiyye tarikatı şeyhi Çelebi Halîfe ile Amasya’da başlayıp İstanbul’da devam eden ilişkileri üzerinde durulacaktır.
Keywords : Tasavvuf, Amasyada tasavvuf, II Bayezid, Cemâl i Halvetî, Cemâliyye Tarikatı