Osmanlı Hapishanelerinde Firar Vakaları ve Firarları Önlemeye Yönelik Tedbirler

Authors : Süleyman ÖCAL

Pages : 301-322

View : 10 | Download : 8

Publication Date : 2023-02-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Tarihi süreç içerisinde suç ve buna bağlı olarak özgürlükten mahrum bırakılma, yani tutukluluk halinde hapishaneler ceza infaz kurumu ve suçluların ıslahı gibi hususlarda önemli görevler üstlenmiştir. 1840 yılından önce mahkûmların çarptırıldıkları cezanın infazı için bekletildikleri bir yer iken bu tarihten itibaren ceza infaz ve ıslah kurumu olarak görevini ifa etmiştir. Bu çalışmada Osmanlı Devleti’nde hapishanelerin kurumsal olarak ortaya çıkışından Cumhuriyet’in kuruluşuna kadar geçen sürede hapishanelerde gerçekleşen firar hadiseleri ağırlıklı olarak Osmanlı arşiv vesikalarından faydalanılarak ele alınmıştır. Farklı koşul ve olumsuzluklardan yararlanılarak gerçekleşen firar hadiseleri örnekleriyle incelenerek firarların hangi nedenlerden ötürü ortaya çıktığı ve buna bağlı olarak Osmanlı Devleti tarafından firarları önlemeye yönelik olarak hangi tedbirlerin alınmak istendiğine ve alınan tedbirlere yer verilmeye çalışılmıştır. Hapishanelerin fiziki koşullarındaki yetersizlikler ve karmaşıklıklar, memurların karşılaştıkları çeşitli zorluklar, görevlerini layıkıyla yerine getirmeleri ve gardiyanların belli kriterlere göre seçilmemeleri gibi temel nedenlere dayanan olumsuzlukların firarlara neden olduğu tespit edilmiştir. Fakat tespit edilen eksiklikler ve sorunların devlete birçok kez raporlarla bildirilmiş olmasına rağmen devletin içinde bulunduğu olumsuzluklar nedeniyle çözüm üretmekte zorlandığı görülmüştür.
Keywords : Osmanlı, Hapishane, Firar Vakaları