BOKSÖR AYAKLANMASI VE SULTAN ABDÜLHAMİT`İN NASİHAT HEYETİ

Authors : Cengiz MUTLU

Pages : 313-330

View : 17 | Download : 9

Publication Date : 2019-12-16

Article Type : Research Paper

Abstract :19. yüzyılın sonlarında Çin üzerinde Batılı büyük devletlerin nüfuz mücadelesi müşahade edilmekteydi. Artan fakirlik, doğal felaketler, dizginlenemeyen yabancı baskısı Kuzey Çin’de Boksörlerin gücünü arttırmasına sebebiyet verdi. Hristiyan misyonerlerin faaliyetleri Boksörleri proveke ettiğinden, 1899’da Boksörler Batılı misyonerlere ve Çinli Hristiyanlara karşı saldırıya geçmişti. Pekin’deki saldırılarda kiliseler ve yabancıların evleri yakılmış, şüpheli Çinli Hristiyanlar ise katledilmeye başlanmıştı. Olaylar sırasında Alman elçisi de öldürülmüştü. Bunun üzerine Batılı müttefiklerden oluşan yardım gücünün Uzakdoğu’ya gönderilmesiyle Pekin 14 Ağustos’ta ele geçirilmiştir. Boksör İsyanı sebebiyle Alman imparatoru Wilhelm, Sultan Abdülhamid’e Çin Müslümanları üzerindeki nüfuzunu kullanması hususunda ricada bulunmak suretiyle Çin’e bir nasihat heyeti gönderilmesini istemişti. Fakat, Enver Paşa başkanlığındaki nasihat heyeti Çin’e ancak ayaklanmanın bastırılmasından sonra varabilmiştir. Çinli Müslümanlardan büyük iltifat gören heyet Rusya üzerinden İstanbul’a geri gelmiştir. Heyetten Batılılar istedikleri faydayı elde edememişlerse de Sultan Abdülhamid, hilafetin gücünü Uzakdoğu’da sergileme fırsatını yakalamıştır.
Keywords : Sultan Abdülhamit, Boksör İsyanı, Çin müslümanları, Almanya, Pekin