Türk Boylarından Kurıkanların Maddi Kültür Unsurları

Authors : Elvin YILDIRIM

Pages : 27-40

View : 9 | Download : 10

Publication Date : 2020-06-25

Article Type : Research Paper

Abstract :İlk Türk yazılı kaynağı olan Orhun Yazıtlarında ve Çin Kaynakları arasında adları zikredilen ve Yakutların ataları olan Kurıkanlar, Baykal Gölü çevresinden günümüz Yakutistan havalisine doğru kuzey istikametli olmak üzerine miladi VI. yy’dan itibaren tarihlendirilen maddi kültür unsurları bırakmışlardır. Bu maddi kültür unsurlarına Kurumçi Kültürü adı verilmiştir. Tarihçiler, arkeologlar, dil bilimciler tarafından onların menşelerine dair tartışmalar yapılmış fakat tüm bu yayılım sahası içerisinde Türk Runik harflerle yazıt bıraktıklarının keşfedilmesi ile onların Türk boylarından oldukları tescillenmiştir. Miladi 1. bin yıl içerisinde onların Baykal Gölü ve çevresindeki varlıkları Doğu Sibirya halklarını hem siyasi hem de kültürel bakımdan etkilemiştir. Türkçe burada yaşayan yerel kabilelerin dillerine karışmış, avcı ve toplayıcı kabileler Kurıkanlardan hayvancılığı öğrenmişlerdir. Moğol kabilelerinin bölge topraklarını istilası ile kuzeye doğru yayılmışlar, bu geniş coğrafyada yerleşim, mezar, istihkam yapıları, kaya resimleri ve runik yazıtlar tespit edilmiştir. Onların erken dönemlerine ait maddi kültür unsurlarına Baykal Gölü çevresinde ve Lena Havzası’nda ulaşılmıştır. Kurıkanlar ve onların devamı olarak günümüze kadar gelen Yakutlar hakkında Rus alimler tarafından pek çok etnografya, etnoloji, dil bilim vb. çalışmalar yapılmıştır. Biz bu çalışmamızda çok fazla tanınmayan Kurıkanları tanıtmaya onlardan kalan maddi kültür unsurları hakkında bilgi vermeye gayret edeceğiz.
Keywords : Kurıkan, Baykal, Türk, kültür, petroglif, mezar