AHKÂM DEFTERLERİNE GÖRE URFA’DA SADÂT-I KİRÂM (1740-1820)

Authors : Mehmet Emin ÜNER

Pages : 267-280

View : 13 | Download : 11

Publication Date : 2019-08-29

Article Type : Research Paper

Abstract :Makalemizin temel konusunu Urfa’da ikamet eden Sadât-ı Kiram zümresinden merkeze yansıyan şikâyetleri oluşturmaktadır. Bu şikâyetlerin başında vergi şikâyetleri gelmektedir. Vergi konusundaki şikâyetleri de çok çeşitlidir. Vergi meselesinde Sadât-ı Kiram’ın en çok muzdarip olduğu konu ehl-i örfün muaf oldukları vergi türlerini kendilerinden talep etmeleridir. Ayrıca yaşadıkları köy ya da şehir halkı tarafından vergiye ortak yapılmak istenmiştir. Sadât-ı Kiram’ın vergi ile ilgili şikâyetlerden sonra, en çok şikâyet eşkıyalık sonucunda meydana gelen katl, gasp, talan ve soygun gibi olaylar karşımıza çıkmaktadır. Ayrıca gündelik hayatta karşılaştıkları daha başka problemler yüzünden de merkeze şikâyete gittikleri ya da arzuhal gönderdikleri de olmuştur. Bu şikâyetlerden Urfa’daki Sadât-ı Kiram’ın içlerinden tımar, zeamet sahibi olanları ve alaybeyi gibi görevlerde de bulunduklarını öğreniyoruz. Genel olarak bakıldığında, Sadât-ı Kiram’ın devletin kendilerine tanıdığı imtiyazlar ve halk içindeki saygınlıklarına rağmen, yerel yöneticiler tarafından özellikle vergi konularında taciz edildikleri görülmüştür. Ayrıca aynı mahalli paylaşanlar da zaman zaman bu saygınlıklarına riayet etmedikleri müşahede edilmiştir. Bütün bunlar makalede örnekleriyle ortaya konulmuştur.
Keywords : Seyyid, Şerif, Urfa, Ahkâm Defteri