TÜRK SİYASETİNDE MİRALAY SADIK BEY

Authors : Celil BOZKURT

Pages : 199-214

Doi:10.55773/tda.1083570

View : 18 | Download : 13

Publication Date : 2022-06-20

Article Type : Research Paper

Abstract :Miralay Sadık Bey, muhalif tavrı, polemikçi ve sert söylemiyle Türk siyasetinde belirgin izler bırakmış asker kökenli bir siyasetçidir. İttihat ve Terakki Cemiyeti`nde başlayan siyasi kariyeri, Hürriyet ve İtilaf Fırkası`nda zirveye çıktı. Miralay Sadık, Bey, İkinci Meşrutiyet`in ilanında önemli roller oynamış İttihatçı subaylardan biridir. Sonradan İttihatçıların Siyonizm ve Masonluk nüfuzunda kaldıkları ve otoriter bir yönetim benimsedikleri düşüncesiyle İttihat ve Terakki Cemiyeti`nden ayrıldı. Miralay Sadık Bey`in ismi, kuruculuğunu ve liderliğini üstlendiği Hürriyet ve İtilaf Fırkası`yla özdeşleşti. Fırka, İkinci Meşrutiyet Dönemimde İttihat ve Terakki Fırkası`nın en güçlü rakibi oldu. Miralay Sadık Bey, İttihatçıların 1913`te yaptığı Bab-ı Âli Baskınından sonra yurt dışına kaçmak zorunda kaldı. Sürgünde bulunduğu Mısır`da İttihatçı aleyhtarlığını sürdüren Miralay Sadık Bey, İttihatçıları devirmek hususunda İngilizlerle işbirliği yaptı. Mondros Mütarekesi`ni müteakip İngilizlerin himayesinde Mısır`dan İstanbul`a döndü. Yeniden Hürriyet ve İtilaf Fırkası`nın başına geçen Miralay Sadık Bey, Mustafa Kemal Paşa ve Milli Mücadele aleyhinde tavır aldı. Milli Mücadele`de aleyhtarı faaliyetleri nedeniyle Yüzellilikler listesine alındı. Sürgün hayatını Romanya`nın Dobruca kentinde geçirdi. 1938`de çıkarılan Af Kanunu`na rağmen vatan haini olmadığı gerekçesiyle Türkiye`ye dönmedi. Cumhurbaşkanı İsmet İnönü`nün şahsi gayretiyle ülkeye getirilen Miralay Sadık Bey, 4 Şubat 1941`de geldiği günün akşamında vefat etti.
Keywords : Miralay Sadık Bey, İttihat ve Terakki Cemiyeti, Hizb i Cedit, Hürriyet ve İtilaf Fırkası, Yüzellilikler, Miralay Sadık Bey, İttihat ve Terakki Cemiyeti, Hizb i Cedit, Hürriyet ve İtilaf Fırkası, Yüzellilikler