BÜYÜK TASFİYENİN ETKİ VE SONUÇLARI BAKIMINDAN ÜLKE EKSENLİ BİR KARŞILAŞTIRMA: AZERBAYCAN VE MOĞOLİSTAN

Authors : Oğuz Kağan BAYRAKDAR, Samet KALYONCU

Pages : 159-188

Doi:10.55773/tda.1104528

View : 12 | Download : 10

Publication Date : 2022-12-09

Article Type : Research Paper

Abstract :Tarihte kararlarıyla dönüm noktası oluşturan, bulundukları ülkenin ve toplumun kaderine etki eden liderler ortaya çıkmıştır. Bu liderlerden biri de Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’ne insert ignore into journalissuearticles values(SSCB); başkanlık yapmış Stalin’dir. Toplumsal alandaki varlığı ile bir “Stalin kültü” oluşturmayı başaran SSCB Komünist Partisi genel başkanı hem birlik içerisindeki hem de birlik dışarısındaki ülkelerde birtakım politik kararlara imza atmıştır. Sovyetler Birliği’nin etkin olduğu bölgelerde Stalin hâkimiyetini, sosyalist ideolojiyi, siyasi yapılanmayı tehdit edecek unsurların temizlenmesi gündeme gelmiş; ulus fikrinin yayılmasına ön ayak olabilecek toplumun önde gelen isimleri tasfiyeye uğramıştır. Literatürde tasfiye, temizlik, büyük terör, represiya gibi farklı isimlendirmelerle yer alan bu politika, aralarında toplumun önde gelenlerinin de bulunduğu binlerce kişinin ölümüne neden olmuştur. Ülkelerde siyaset, edebiyat, sanat, bilim gibi alanlarda toplumda etki yaratmış ya da yaratabilecek isimler bu politika kapsamında yargılanarak çeşitli cezalara çarptırılmışlardır. Çalışmanın konusu Azerbaycan ve Moğolistan’da represiyaya uğrayan isimlerdir. Bu isimlerin bağımsızlıktan sonra toplumsal alanda ne düzeyde etkiye sahip olduklarına, kentsel alanda ne ölçüde temsil edildiklerine dikkat çekilmiş bu düzlemde araştırma gerçekleştirilmiştir.
Keywords : Azerbaycan, Moğolistan, Stalin, Represiya, Büyük Terör