TARHUN BİTKİSİNİN (ARTEMISIA DRACUNCULUS L.) YÜNLÜ KUMAŞLARIN RENKLENDİRİLMESİNDE VE ANTİBAKTERİYEL BİTİM İŞLEMLERİNDE KULLANILABİLİRLİĞİNİN ARAŞTIRILMASI

Authors : Fazlıhan Yılmaz

Pages : 223-229

Doi:10.7216/teksmuh.1545727

View : 77 | Download : 108

Publication Date : 2024-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Bilindiği üzere tekstilde uygulanan terbiye işlemlerinde genel olarak yoğun bir şekilde kimyasal madde kullanımı söz konusudur. Günümüzde yoğun bir şekilde kullanılan bu kimyasal maddelerin oranlarının düşürülmesine yönelik kapsamlı araştırmalar yapılmaktadır. Bu kapsamda yapılan çalışmada tekstil boyamacılığı ve bitim işlemlerinde Erzurum yöresinden temin edilen tarhun bitkisinin (Artemisia Dracunculus L.) kullanılabilirliği araştırılmıştır. Çalışma kapsamında tarhun yaprağı yünlü kumaşların renklendirilme denemelerinde kullanılmak üzere seçilmiştir. Boyama denemelerinde bitkisel kaynağın yanında ayrıca 6 farklı mordan maddesinin kullanılabilirliği de araştırılmıştır. Ayrıca mordansız boyama denemeleri de gerçekleştirilmiştir. Boyama denemeleri sonucunda boyanmış, yıkanmış ve gölgede kurutulmuş olan yünlü kumaşların CIE L*a*b* C* ho değerleri, K/S renk verimliliği değerleri, yıkama ve sürtme haslığı testleri de gerçekleştirilmiştir. Ayrıca mordansız boyanmış kumaş numunelerinin Gram-pozitif (Staphylococcus Aureus) ve Gram-negatif (Escherichia Coli) bakterilere karşı antibakteriyel etkinlik testleri de yapılmıştır. Bunlara ek olarak boyanmış bütün kumaş numunelerinin SEM görüntüleri de alınmıştır. Yapılan bu analizler neticesinde tarhun yaprağının yünlü kumaşları renklendirebileceği ve kullanım açısından gerekli ve yeterli derecede haslık özelliklerini sağlayabileceği tespit edilmiştir. Ayrıca mordansız direkt olarak tarhun yaprağı ile boyanmış olan yünlü kumaş numunelerinin Staphylococcus Aureus cinsi bakteriye karşı da yüksek değerlerde (%95,99) antibakteriyel etkinliğe sahip olduğu tespit edilmiştir.
Keywords : Boyama, Artemisia Dracunculus L., mordan, renk, antibakteriyel etki