Klasik Fıkıh Kaynaklarında Doğal Âfetler ve İfa İmkânsızlığı

Authors : Mustafa Harun Kiylik

Pages : 381-398

Doi:10.53352/tevilat.1372170

View : 75 | Download : 72

Publication Date : 2023-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Yaşadığımız yer küre için düşünüldüğünde belki olağan olarak nitelendirilebilecek alışılmışın dışındaki bazı doğal hareketler, insan unsuruyla bir araya gelip maddi veya manevi hasarlara yol açtığında doğal âfet olarak ifade edilmektedir. Şu an içerisinde bulunduğumuz dönemde de insanların söz konusu kayıpları yaşadığı doğal olayların gündem edilip söz konusu kayıpların gözlenmediği vakaların medyada çokça yer almaması da söylediklerimizi destekler mahiyettedir. Nitekim tarih ve fıkıh kaynaklarımıza bakıldığında da durumun böyle olduğu müşahede edilecektir. Merkezinde insan olan doğal âfetler fıkhi kaynaklarımızın da konusu olmuştur. Şöyle ki icap - kabul gerçekleşmiş olsa da özellikle kabz edilmediği için tamamlanmamış akitlerin doğal âfetlerden kısmen veya tamamen etkilenmesi durumunda meydana gelen zarara kimin katlanması gerektiği gibi hususlar İslâm borçlar hukukunda önemli bir yer işgal etmektedir. Bu durum normal bir kurban ibadeti için problem teşkil edebileceği gibi satım, kira, emanet ve rehin gibi akitleri de etkilemektedir. Doğal âfetler bu gibi akitleri kısmi ve külli telefler şeklinde etkileyebildiği halde biz bu çalışmada fıkıh kaynaklarımızda yer edinen doğal âfet türlerini kısaca izah ettikten sonra külli telefler neticesinde meydana gelen ifa imkânsızlıklarında akitlerde tarafların sorumluluklarını detaylara girmekten sarf-ı nazar ederek öz bir şekilde izah etme gayreti içerisinde olacağız.
Keywords : Fıkıh, Doğal Âfet, Borçların İfasi, Telef, İmkansızlık, Zarar