Kuzey Anadolu Fay Zonu, Ilıpınar Segmenti’nin (Karlıova, Bingöl) Paleosismolojisi

Authors : Taylan SANÇAR, H Serdar AKYÜZ

Pages : 35-52

Doi:10.25288/tjb.298727

View : 18 | Download : 9

Publication Date : 2014-04-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Dünyadaki en aktif deformasyon kuşaklarından olan Kuzey Anadolu Fay Zonu insert ignore into journalissuearticles values(KAFZ); üzerinde son  yüzyılda gerçekleşen depremler 1000 km’den fazla yüzey kırığı oluşturmuştur. KAFZ’nin farklı  kesimlerinden elde edilen paleosismik veriler fay zonunun deprem tarihçesi hakkında önemli bilgiler  vermiştir. KAFZ’nin en doğusunda yer alan Ilıpınar Segmenti’nin son yüzyılda gerçekleşen depremler  ile olan ilişkisini ve eski deprem tarihçesini araştırmak amacıyla, Ilıpınar Segmenti’nin doğu ucunda yer  alan Yoncalık havzası üzerinde iki tane paleosismolojik hendek çalışması gerçekleştirilmiştir. Yoncalık 1  hendeğinden elde edilen radyokarbon yaşlandırma sonuçları MÖ 8500-6150 ve MÖ 5960-4300 tarihleri  arasında Ilıpınar segmenti üzerinde yüzey kırığı oluşturan iki depremi göstermektedir. Yoncalık-2   hendeğinden elde edilen veriler ise segment üzerinde MÖ 6325 tarihinden önce ve MÖ 6325-2105 tarihleri  arasında yüzey kırığı oluşturan depremleri göstermektedir. Bu depremlerin tarih aralıkları geniş olsa da  birbirleri ile uyumludur. Yoncalık-2 hendeğinde MÖ 6325 öncesinde olan depremin Yoncalık-1 hendeğinde  MÖ 8500-6150 arasında olan deprem ile aynı olduğu düşünülmektedir. Yoncalık-2 hendeğindeki MÖ  6325-2105 tarihleri arasında olmuş depremin ise Yoncalık-1 hendeğindeki MÖ 5960-4300 tarihleri  arasında olmuş deprem ile aynı deprem olması yüksek bir olasılık olarak değerlendirilmiştir. KAFZ’nin en  doğu ucunu oluşturan Ilıpınar Segmenti üzerinde yapılan paleosismoloji çalışmalarından edinilen bulgular  segmentin deprem üretme davranışının KAFZ’nin genel karakteri ile uyumlu olmadığını göstermektedir.   Bu uyumsuzluğun nedeni Karlıova Üçlü Eklemi civarındaki kompleks fay geometrisi ve buna bağlı olarak  biriken yamulmanın bu yapılar tarafından paylaşılması olarak değerlendirilmiştir.
Keywords : Ilıpınar segmenti, KAFZ, paleosismoloji