Geri Çekilen Makaleler ve Yayımlandıkları Dergiler Üzerine Bibliyometrik İnceleme

Authors : Tuğba GÜNGÖR, Nimet BAŞARI

Pages : 10-27

Doi:10.24146/tk.784583

View : 12 | Download : 7

Publication Date : 2021-03-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Amaç: Bilimin bütünlüğünü korumak için kusurlu çalışmalara uygulanan en önemli mekanizma makalelerin geri çekilmesidir. Çeşitli sebeplerden dolayı geri çekilen makalelerin sayısındaki artış dikkat çekmektedir. Bu çalışmada, bilimsel bilgiye zarar veren bu makalelerdeki parametreleri keşfetmek amaçlanmıştır. Yöntem: Araştırmada, Web of Science insert ignore into journalissuearticles values(WoS);’da geri çekilmenin en fazla olduğu ilk 100 dergi seçilmiştir. Seçilen bu dergilerden 1978-2020 yılları arasında 1934 makalenin geri çekildiği saptanmıştır. Çalışma kapsamında yanıt aranan sorular şunlardır: 1. Geri çekilen makale sayısının en fazla olduğu yıl veya yıllar hangisidir? 2. Geri çekilen makale sayısı hangi dergi çeyreğinde daha fazladır? 3. Geri çekilen makalelerde konu dağılımı nasıldır? 4. Geri çekilen makale sayısı hangi ülke/ülkelerde daha fazladır? 5. Makalelerin yayımlandıkları ve geri çekildikleri yıl arasındaki zaman farkı ne kadardır? Bulgular: İnceleme sonucunda makalelerin geri çekilme oranlarının yıllar geçtikçe artış gösterdiği saptanmıştır. Makalelerin çoğu insert ignore into journalissuearticles values(%19,5); yayımlandıktan bir yıl sonra geri çekilmiştir. Makalelerde en çok geri çekilme, Q1 çeyreğindeki dergilerde olmuştur. Makalelerin konu dağılımında ise “Oncology” insert ignore into journalissuearticles values(%17,2); ve “Biochemistry and Molecular Biology” insert ignore into journalissuearticles values(%16,9); alanları öne çıkmıştır. Nature, Science ve Journal of Biological Chemistry dergilerinde yayımlanan makalelerin atıf oranı %9’dur. Ülke sıralamasında ilk sırada yer alan Amerika Birleşik Devletleri insert ignore into journalissuearticles values(ABD);, aynı zamanda en çok atıf insert ignore into journalissuearticles values(%54); alan ülke olmuştur. Özgünlük: Konuya ilişkin, literatürde Türkiye adresli yayın sayısının az olduğu bilinmektedir. Bu doğrultuda geri çekilen makalelerin mevcut durumu ve değişimleri incelenmiştir. Sonuç: Bilim etiğini ihlal eden geri çekilmiş makaleler, bilimsel iletişim sistemi içerisindeki tüm katılımcıların farklı açılardan değerlendirilmesini sağlamıştır. Çeşitli değişkenler çerçevesinde incelenmiş bu yayınların sonuçları, konuyla ilgili daha fazla yayın yapılması ve çözüm geliştirilmesi gerektiğini göstermiştir.
Keywords : Geri çekilen makaleler, bibliyometri, dergi çeyrekleri, dergi etki faktörü, Web of Science