XIX. YÜZYILIN ORTALARINDA ÇERKEŞ KAZASININ SOSYAL DURUMU

Authors : Ahmet YURTSEVEN

Pages : 69-107

View : 19 | Download : 10

Publication Date : 2016-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Kuruluş yıllarından itibaren tedricen bir gelişme kaydederek klasik nizamım oluşturmuş olan Osmanlı Devleti, XIX. yüzyılın başlarından itibaren de yapmış olduğu yeniliklerle öncesinden tamamen farklı bir döneme adım atmıştır. Tanzimat olarak adlandırılan bu yeni dönemde değişik alanlarda yenilikler yapılmıştır. Bu süreçte yapılan yeniliklerin en önemlisi sosyo-ekonomik alanda gerçekleşmiş olan vergi uygulamasıdır. Tanzimat Fermam `nda söz konusu olan verginin altyapısı, `kazanca göre vergi` ilkesinden yola çıkılarak II. Mahmut döneminde hazırlanmış; üretilen ürün üzerinden, meslek ve sanatkarlıktan alınan vergiler, temettü vergisi veya kısaca vergi adı altında birleştirilmiştir. Tanzimat`ın uygulanacağı eyaletlerde Tanzimat Fermam`nın ilanıyla hane reislerinin ilgili kayıtları tutulmuş ve elde edilen tüm bilgilerin kaydedildiği temettüat defterleri oluşturulmuştur. Temettüat defterlerinden birisi de Çerkeş kazasına ait Çerkeş temettüat defteridir. Bu çalışmada söz konusu defterin sosyal yönü ele alınmıştır.
Keywords : Çerkeş Temettüat, Temettüat implemented, Ihtisap in Ottoman Empire