Klasik ve Modern Dönem Yönetici Yetiştirme Sistemlerinin İncelenmesi: Kurumlar ve Kişiler

Authors : Mehmet YAVUZ

Pages : 433-450

View : 23 | Download : 13

Publication Date : 2017-05-02

Article Type : Research Paper

Abstract :Çalışma, Osmanlı Devleti’nin yönetici yetiştirme sisteminde yaşanan dönüşümü anlamayı amaçlamaktadır. Bu amaç doğrultusunda çalışma kapsamında öncelikle klasik dönem yönetici yetiştirme sisteminin temel kurumu, Enderun Mektebi incelenmiştir. 18. Yüzyılın sonlarından itibaren başlayan modernleşme hareketleri, yeni bir yönetici tipini gerekli kılmış ve bu yöneticilerin yetiştirilmesi için birçok yeni okul açılmıştır. Çalışmada bu okullar arasında yer alan ve diğerlerine kıyasla modernleşme sürecinin başat aktörlerini yetiştiren Mekteb-i Harbiye, Mekteb-i Tıbbiye ve Mekteb-i Mülkiye incelenmiştir. Teorik düzeyde yapılan açıklamaların somutlaştırılması amacıyla her iki yönetici yetiştirme sistemini temsilen sırasıyla Sokollu Mehmet Paşa ile İbrahim Hakkı Paşa’ya ilişkin portre çalışması yapılmıştır. Yaşanan dönüşümün yönetici elit açısından en önemli sonucu, padişaha kişisel bağlılığın yerini bir kurum olarak devlete bağlılığın almasıdır.
Keywords : Bürokrasi, Enderun, Mekteb i Mülkiye, Sokollu Mehmet Paşa, İbrahim Hakkı Paşa