“Gördüğün Her Şeye İnanma”: Derin Sahte Çalışmaları Üzerine Bir Doküman Analizi

Authors : Birol DEMİRCAN

Pages : 728-747

Doi:10.37679/trta.969162

View : 14 | Download : 8

Publication Date : 2021-09-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Çalışmada yeni iletişim teknolojilerinin beraberinde getirdiği olumlu ve olumsuz yönler, “derin sahte” üzerine yapılan çalışmalardan yola çıkılarak değerlendirilmiştir. İncelemede Walter Benjamin ve Jean Baudrillard’ın teknoloji ve toplum ilişkisi hakkındaki görüşlerinden faydalanılmıştır. Gerçekliğin kökeniyle bağını koparttığı bir dönemde, yapay zekâ temelli bir uygulama olan “derin sahte” yalan haber ve yanıltıcı içerik üretimine olanak sağlaması ve eğlence olarak politize olmayı kolaylaştırması bakımından tartışılmıştır. Bu kapsamda “derin sahte” uygulamasını konu edinen literatür taranmış, derin sahte kavramı üzerine yapılan çalışmalar üzerinden doküman analizi yapılmıştır. Makaleler içeriklerine ve odaklandıkları derin sahte konularına göre tasniflenmiştir. İletişim alanını doğrudan ilgilendiren 9 makale bu araştırmanın örneklemine girmiştir. Bu 9 makaleye yakından bakıldığında, mevcut çalışmaların yarısından fazlasının kavramsal çalışmalar olduğu ve çoğunun derin sahte içeriklerinin risklerine odaklandığı tespit edilmiştir. Analiz sonucunda, iletişim çalışmaları alanında derin sahte kavramı ve uygulamasına ilişkin yapılan çalışmaların az sayıda olduğu görülmüştür. Çalışmaların ağırlıklı bir kısmında uygulamanın risklerine odaklanıldığı tespit edilmiştir. Derin sahte uygulamasının özellikle makine öğrenmesiyle sürekli mükemmele doğru bir ivme ile ilerlerken derin sahte tespiti konusunda teknolojinin aynı hızla ilerlemediği yapılan çalışmalarda dile getirilmiştir. Derin sahte ile üretilen içeriklerin siyasi kampanyaları ve kamuoyunu etkileme riski arttıkça iletişim çalışmaları alanı politik olarak motive edilen derin sahtelerin yurttaşlar üzerindeki etkilerini araştırmaya odaklanmalıdır. Bu alanda önemli bir eksikliğin olduğunu belirtmek gerekir. 
Keywords : Derin Sahte, Yapay Zekâ, İletişim, Medya, Yalan Haber