Küresel İklim Sorunları ve Sanal Gerçeklik Anlatıları: 360 Derece Belgesel Filmler Üzerine Bir Değerlendirme

Authors : Ümmühan MOLO, Seher ŞEYLAN

Pages : 174-199

Doi:10.37679/trta.1207395

View : 18 | Download : 12

Publication Date : 2023-01-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Küresel iklim sorunu çağımızın en temel sorunlarından biridir. Her geçen gün farklı bir çevresel felaketle kendisini gösteren bu sorun, geri dönüşü zor etkilere işaret etmekte ve bu durum çağımızı “Antroposen Çağı” olarak nitelemektedir. Antroposen Çağı, yeryüzünü yaşama olanaklı kılan “Holosen” çağının sona erişi anlamına da gelmektedir. Konuya ilişkin kayda değer adımlar atmak bugünün iklim sorunlarını sona erdirmese de geleceği yaşanabilir kılma noktasında son derece önemlidir. Bilgi verme, farkındalık yaratma gibi adımlar gelinen noktada önem taşımakta ve böylece, iletişim araçları ile teknolojik yenilikler aracı rolü üstlenerek konuya dikkat çekmeye çalışmaktadır. Güncel bir teknolojik kavram olan sanal gerçeklik ve bir iletişim aracı olan sinema, iklim sorunlarını aktarmada yeni bir birliktelik yaratmaktadır. Bu doğrultuda çalışmada, iklim değişiminden kaynaklı çevresel felaketlerin 360 derece SG insert ignore into journalissuearticles values(Sanal Gerçeklik); belgesel yapımlarında kendisine nasıl yer bulduğunu konu edinmektedir. Deneyim odaklı SG teknolojisinin, konuya dair farkındalık kazandırmada ne tür bir rol üstlendiği ve belgesel yapımlarla nasıl bir birliktelik kurduğunu ortaya koymak çalışmanın temel amacıdır. Bu amaç doğrultusunda 360 derece SG tekniğiyle çekilmiş This is Climate Change insert ignore into journalissuearticles values(Danfung Dennis ve Eric Strauss, 2018); isimli dört belgeselden oluşan seri, betimsel analiz yöntemiyle incelenmektedir. İnceleme sonucunda belgesel film ile sanal gerçeklik teknolojisinin seyircide meydana getirdiği orada olma hissinin, “bedenleşme”, “sarmalanma” ve “tanık olma” etkileri ortaya koyduğu görülmektedir. Seyirci ile film arasındaki mesafenin ortadan kalktığı bu anlatı biçimi, yeni bir dil yaratmakta ve iklim sorunlarından kaynaklı çevresel felaketleri “o an” ve “orada olma” özellikleriyle aktarmaktadır. 
Keywords : Sanal Gerçeklik, 360 Derece Film, Belgesel, Bedenselleşme, İklim Sorunu, Virtual Reality, 360 Degree Film, Documentary, Embodiment, Climate Issues