Engellilik Hakkında Kavramsal Karmaşanın Nedenleri ve Türkiye’deki Durum

Authors : Fatma KAHRAMAN GÜLOĞLU

Pages : 291-315

Doi:10.33417/tsh.989123

View : 20 | Download : 6

Publication Date : 2022-01-30

Article Type : Review Paper

Abstract :Bireysel ve toplumsal boyuta sahip olan engellilik kavramının anlaşılmasında bazı güçlükler bulunmaktadır. Bu çalışma engellilik hakkındaki kavramsal karmaşanın nedenlerini, Türkçe literatürdeki durumu tespit etmeyi, karmaşanın giderilmesi için çözüm önerileri getirmeyi ve böylece engellilik çalışmalarının daha iyi anlaşılmasını ve ilerlemesini amaçlamaktadır. Bu karmaşanın iki temel nedeni vardır. Birincisi; engellilik modellerinin ve sınıflandırmalarının engelliliğin bireysel ve toplumsal boyutunu ifade etmede zaman içinde değişen kavramları kullanmış olmalarıdır. İkincisi; engelliliğin tanımlanmasında çeşitli güçlüklerin bulunmasıdır. Bunun güçlükler arasında “engelliliğin bireysel ve sosyal yönünün ifade edilmesindeki eksiklikler; engelliliğin çok boyutlu, dinamik yapısının kültürün de etkisiyle engelliliğin tanımını güçleştirdiği ve bu nedenle ulusal ve uluslararası ortak bir tanımın zorluğu; farklı yorum ve alt kategorilere sahip olan engelliliğin yasal metinlerde ve sosyal politikalarda ihtiyaca göre farklı tanımlarının olması” gelmektedir. Bu kavramsal karmaşa Türkçe literatürde çok belirgindir. Sorun sadece hangi kavramın kullanılacağında değil, aynı zamanda kavramların nasıl tanımlanacağındadır.
Keywords : Engellilik, Yeti yitimi, Sakatlık, Özürlülük, Özel Gereksinim