Cumhuriyet döneminde yaşlılık ve yaşlılara yönelik hizmetlerin analizi

Authors : Cemil Bülent Şen

Pages : 127-144

Doi:10.33417/tsh.1445425

View : 83 | Download : 58

Publication Date : 2025-01-29

Article Type : Review Paper

Abstract :Cumhuriyetin kuruluş günlerindeki yaşlılık tanımı, ihtiyaçlar, kaynaklar ve verilen hizmetlerin kapsamı ile 100 yıllık süreç içerisinde gelişmeler ve gelinen noktada ne kadar yol alındığı insan hakları ve yaşlı hakları kapsamında diğer ülkelerdeki uygulamalar da değerlendirilerek geleneksel ve eleştirel derleme türünde incelenmiştir. Bu kapsamda uluslararası ve ulusal yayınlar, anlaşmalar, anayasa, kanun, yönetmelikler, uygulama örnekleri, politika belgeleri ve ulusal eylem planları incelenmiştir. Bu derleme çalışması esnasında literatürün taranması, değerlendirilmesi, analiz ve sentez edilmesi basamakları takip edilmiştir. 1923-1935 yılları arasında Türkiye nüfusunun özellikle 2000 yılından sonra hızla yaşlanmaya başladığı tespit edilmiştir. Türkiye’de bu hızla artan ve 2080 projeksiyonuna göre 0-15 yaş grubu genç nüfusun neredeyse iki katına ulaşacak yaşlı nüfus için gereken tedbirlerin bugünden planlanan akılcı sosyal politikalarla alınması gerektiği görülmüştür. Bu sosyal politikaların oluşturulmasında en önemli görevin sosyal hizmet mesleğine düştüğü değerlendirilmiştir. Yaşlı hizmetlerinin Birleşmiş Milletler yaşlı yaşam kalitesinin iyileştirilmesine ilişkin ilkelerden bağımsız yaşam, katılım, bakım, kendini gerçekleştirme ve saygınlık/insan onuruna yaraşır yaşam ilkeleri kapsamında yapılması gerektiği vurgulanmış ve bu süreçte sosyal hizmet mesleğinin yaşlılık alanına katkıları gözden geçirilmiştir. Sosyal hizmet mesleğinde gerek lisans ve lisans üstü eğitimi müfredatında yaşlılarla sosyal hizmet ders ve araştırma konularının geliştirilerek artırılması gerekse sosyal politika yapıcılarla disiplinler arası çalışmalardan elde edilen sonuç ve önerilerle etkin iş birliğinde bulunulması önerilebilir.
Keywords : yaşlılık, yaşlılara yönelik hizmetler, yaşlı hakları