II. Gök Türkler Devrinde Sarı Baş (Gök) Türk 黃頭突 Meselesi

Authors : Erkin EKREM

Pages : 959-982

Doi:10.37879/belleten.2020.959

View : 20 | Download : 6

Publication Date : 2020-12-11

Article Type : Research Paper

Abstract :Eski Türk Tarihinde birçok çözülmemiş sorunlar bulunmaktadır. Gök Türk Tarihi ile ilgili Türkçe yazıtlar olmasına rağmen Çince kayıtlardaki bazı sorunlara yeterince yardımcı olamamaktadır. T’ang Sülalesinin veziri Chang Chiu-ling’in insert ignore into journalissuearticles values(673-740); eserinde geçen “Huang-tou insert ignore into journalissuearticles values(Sarı Baş); Türkleri” ibaresi bu problemlerden biridir. Araştırmanın sonucunda Sarı Baş Türklerin “Sarı insert ignore into journalissuearticles values(Gök); Türkleri” olduğunu, aslında İkinci Gök Türk Devletinin kurucusu İlteriş Kağan’ın insert ignore into journalissuearticles values(682-692); ailesinin kastedilmiş olduğu anlaşılmıştır. Sarı renkde eski Türk kültüründe “merkezi” ve “meşru” anlamına gelmektedir. “Sarı Baş Türkleri” incelenirken, Gök Türk tarihindeki bir dizi iktidar kavgası da ortaya çıkarılmış bulunmaktadır. İlteriş Kağan öldükten sonra çocuklarının yaşları küçük olduğu için kardeşi Mo-ch’uo Kağan insert ignore into journalissuearticles values(Kapgan Kağan, 692-716); iktidarı eline geçirmiştir. Mo-ch’uo Kağan’ın ölümümden hemen sonra İlteriş Kağan’ın oğulları insert ignore into journalissuearticles values(Bilge Kağan ve Kül Tigin); iktidara darbe yolu ile el koymuştur. Ancak Bilge Kağan ölünce Mo-ch’uo Kağan neslinden olanlar hâkimiyete başkaldırmışlar ve neticede iki taraf uzlaşmışlardır. Fakat bu güç dengesi uzun sürmemiştir.
Keywords : Sarı Baş Türkler, Gök Türkler, Tang Sülalesi