Osmanlı İmparatorluğu`nda Koruma (Protégé) Sistemi ve Kötüye Kullanılışı

Authors : Salâhi R SONYEL

Pages : 359-370

View : 18 | Download : 4

Publication Date : 1991-08-20

Article Type : Research Paper

Abstract :Osmanlılar, XVI. yüzyılda, kendi imparatorluklarıyla yabancı devletler arasında düzenli diplomatik ilişkilerin kurulması üzerine, daha sonra imparatorluklarının varlığına en tehlikeli tehdidi oluşturacak olan koruma insert ignore into journalissuearticles values(himaye - protégé); sistemiyle karşılaşıyorlardı. Bu sisteme göre, Osmanlı İmparatorluğu`ndaki gayri-Müslim uyruklar, yabancı devletlerin koruyuculuğu insert ignore into journalissuearticles values(himayesi); altına alınıyorlardı. O devletlerin büyükelçilerine, Osmanlı yönetimi insert ignore into journalissuearticles values(Babıali);`nce, her yeni büyükelçiyle yenilenen kimi beratlar veriliyordu. Bu beratlar, yalnız büyükelçilerin hızmetindeki kişilerin korunması için verildiği halde, kimi büyükelçiler, ayrıcalık haklarını kötüye kullanarak, bu beratları Rum, Ermeni veya Musevilerden oluşan varlıklı reaya`ya satıyor; Osmanlı başkentinin Galata ve Beyoğlu semtleri, `Beratlı` olarak bilinen imtiyazlı kişilerle doluyordu. Korunan bu kişiler, özellikle Osmanlı İmparatorluğu`nda yaşayan ve siyasal, ekonomik ve dinsel nedenlerden ötürü yüce devletlerce himaye altına alınan Hıristiyan ve Musevilerden oluşuyordu.
Keywords : Osmanlı İmparatorluğu, Koruma Protégé, Sistemi, Berat, Hıristiyan, Musevi, XVI yüzyıl