16.YÜZYILDAKİ BAZI DİVAN ŞAİRLERİNİN “ŞAİR”E ve “İLHAM”A DAİR GÖRÜŞLERİ

Authors : Yavuz BAYRAM

Pages : 31-68

View : 14 | Download : 17

Publication Date : 2005-01-01

Article Type : Research Paper

Abstract :16.yüzyıl şairlerine göre, şair olmanın ilk şartı, insanın yaratılış açısından şiire yatkın olmasıdır; yani onlar şairliği Allah’ın bir lutfu olarak kabul ederler. Bu görüşlerini şiirlerine “gülşen-i tab‘, bahâristân-ı tab‘, bülbül-i tab‘, tab‘-ı mevzûn” gibi ifadeler aracılığıyla yansıtmışlardır. Onlara göre gerçek şair, İsa nefeslidir insert ignore into journalissuearticles values(cân-bahş, cân-fezâ, enfâs-ı mu‘ciz); ve hoş sözler söyleyen bir papağandır. Ayrıca şair; şiir bahçesinin bülbülü, şiir ülkesinin sahibi insert ignore into journalissuearticles values(sultân, mîr, husrev); ve şiir denizinin dalgıcıdır. 16.yüzyıl divan şairlerinin en önemli ilhâm kaynakları, sevgilidir. Onlara göre şiirlerinin güzelliği, sevgiliyi ve sevgilinin dudakları, yanakları, ağzı, saçları, dişleri, beli ve kaşları gibi uzuvlarını anlatmalarından kaynaklanmaktadır. Bu anlamda “hoş, şîrîn, ra‘nâ, mevzûn, rengîn, ince, nâzik” gibi ortak sıfatların her iki unsur insert ignore into journalissuearticles values(şiirde sevgili ve uzuvları); arasında köprü vazifesi insert ignore into journalissuearticles values(vech-i şebeh); gördükleri söylenebilir
Keywords : Divan şiiri, şâir, ilham, sevgili, mevzun