Türkiye Türkçesi Sözlüğünde Çatı Eklerinin Kullanımına Art ve Eş Zamanlı Toplu Bir Bakış

Authors : Mehmet HAZAR

Pages : 149-178

View : 12 | Download : 6

Publication Date : 2013-08-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Çatı ekleri bütün fiillerin üzerine gelmemektedir. Bu makalede TDK sözlüğünün ‘a’ maddesi esas alınarak çatı eklerine toplu olarak bakıldı. Alınma kelimeler ayrıca gösterilerek değerlendirildi. Mesela alınma isimlerden yapılan fiillerde edilgenliğin hiç kullanılmadığı görüldü. İşlek çatı ekleri esas alınarak bir liste yapıldı. Listede yazılan örneklerde italik olanların tek başına kullanımı yoktur. İncelemede işlek olmayan çatı ekleri art ve eş zamanlı olarak irdelendi. Anlatımın akıcılığını bozmamak için açıklamalar ve köken bilgileri dip notlarda verildi. Çatı ekleri, tablodaki satırlarda fiiller esas alınarak altı sütun hâlinde gösterildi. Kelimeler alınma ve Türkçe kelimeler diye ikiye ayrıldı. Katmerli yapılar sınıflandırıldı. Örneklerden sonra ekler koyu punto ile yazıldı. Örneklerin ve eklerin sayıları parantez içerisinde gösterildi. Gerekli görülen kelimelerin köken bilgileri irdelenirken eklerin de morfo-fonolojisi verildi. Örnekler sayılara dökülerek sonuçta değerlendirildi. Edilgenlik eklerinin yaklaşık olarak ettirgenlik eklerinin yarısı kadar olduğu görüldü
Keywords : Çatı ekleri, işteşlik, edilgenlik, dönüşlülük, ettirgenlik, art zamanlı, eş zamanlı, köken bilgisi