Uygur Atasözlerinin Sentaksı Üzerine Bir Araştırma

Authors : Mevlüt GÜLTEKİN

Pages : 185-211

Doi:10.17133/tba.62579

View : 15 | Download : 7

Publication Date : 2014-10-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Uygur atasözlerinin cümle bilgisi yönünden incelendiği bu çalışmada değişik kaynaklardan seçilen 162 Uygur atasözü ele alınmıştır. Cümle yapıları itibarıyla atasözleri, 1. Basit, 2. Birleşik, a. sıralı, b. şartlı, c. iç içe, ç. Ki bağlaçlı bağlı ve d. girişik cümle, 3. Karmaşık cümle yapısındaki atasözleri olarak tasnif edilmek suretiyle incelenmiştir. Basit cümle yapısındaki atasözleri insert ignore into journalissuearticles values(1-25);, yüklemlerinin türüne göre fiil cümleleri, isim cümleleri vb. olmak üzere gözden geçirilmiştir. Sıralı cümle yapısındaki atasözleri insert ignore into journalissuearticles values(26-50); ise, bağlaçlı ve bağlaçsız sıralı cümleler olarak ikiye ayrılarak incelenmiştir. Şartlı birleşik cümle yapısındaki atasözleri insert ignore into journalissuearticles values(11- 79); de, zarf tümleci, özne, nesne, yer tamlayıcısı vb. işlevli olanlar biçiminde ele alındı. İç içe birleşik cümle yapısındaki atasözleri insert ignore into journalissuearticles values(80-93); ise, iç cümleciğin işlevi esas alınarak ele alınmıştır. Ki bağlaçlı bağlı birleşik cümle insert ignore into journalissuearticles values(94); yapısındaki tek atasözü ise temel cümlecikteki işlevine göre değerlendirilmiştir. Girişik cümle yapısındaki atasözleri insert ignore into journalissuearticles values(95-144); de, A. isim-fiil, B. sıfat-fiil, C. zarf-fiilli girişik birleşik cümle yapısına sahip atasözleri olarak incelenerek, bu fiil gruplarının katıldığı birleşik cümlelerdeki işlevlerine de işaret edilmiştir. İçerdiği temel cümlelerden en az birisi girişik cümle, şartlı birleşik cümle ya da iç içe birleşik cümle yapısındaki iki ya da daha fazla bağımsız cümleden veya şartlı birleşik cümleden meydana gelen cümleler ise, karmaşık cümle yapısındaki insert ignore into journalissuearticles values(145-162); atasözleri olarak incelenmiştir.
Keywords : Uygurca, atasözü, Uygurca cümle bilgisi, cümle yapısı, sentaks