Farklı Bir “Turan” Yorumu: Gönül Hanım

Authors : Osman YILDIZ

Pages : 263-281

Doi:10.17133/tba.10799

View : 18 | Download : 12

Publication Date : 2014-10-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Ahmet Hikmet Müftüoğlu, Türkçülük ve Turancılık görüşleriyle öne çıkan yazarlardandır. Onun “Gönül Hanım” adlı romanı sadece ele aldığı konu itibariyle değil, aynı zamanda eserini yayınlandığı tarih itibariyle de dikkat çekicidir. Roman, 1920’de Tasvir-i Efkâr gazetesinde tefrika edilmiştir. Bu tarih, Osmanlı’daki Turancılık tartışmalarının hemen hemen sona erdiği bir tarihtir. Müftüoğlu, böylesi bir dönemde romanını tefrika etmesi, onun bu düşüncedeki ısrarına bir delil sayılabilir. Diğer yandan, Osmanlıda başlayan Turancılık tartışmalarında Türk entelektüellerinin görüş ayrılığına düştükleri başlıca konular arasında Macarların ve Tatarların Türklüğü konusu gelmektedir. Ziya Gökalp Macarları ve Tatarları Türk olarak kabul etmezken Hüseyinzade Turan, bu unsurları da Turan çerçevesi içerisine almıştır. Ahmet Hikmet’in Gönül Hanım romanında ortaya koyduğu Turan çerçevesi, Hüseyinzade’nin anlayışına paralel olmakla birlikte yer yer Ziya Gökalp ve İsmail Gaspralı’nın görüşleri istikametinde ilerler. Bu çalışmada, köklerini aramak üzere yola çıkan “Gönül Hanım Sefer Heyeti” mensuplarının yolculuk esnasında Türklüğün ve Turan coğrafyasının birçok sorunlarını gündeme getirirken oluşturulan Turan anlayışının hangi etkiler üzerinden yürüdüğünü tespit etmek amaçlanmıştır. Ayrıca roman kahramanlarının Macar, Tatar ve Osmanlı Türk’ünden oluşturulmasının taşıdığı anlam da irdelenen konular arasındadır.
Keywords : Turancılık, Macarların Türklüğü, Türkçü Roman, Orhun Abideleri, Gönül Hanım