BİLGELİK EDEBİYATI VE EMİNE IŞINSU’NUN BUKAĞI’SINDA BİLGE TİPİ ARAMAK

Authors : Arda Korkmaz

Pages : 125-145

View : 81 | Download : 56

Publication Date : 2024-12-04

Article Type : Research Paper

Abstract :Sanat ve edebiyatla ilgili, kaleme aldığı eserlerle Türk ekin çevresinin değerlerini içeren bir ailede yetişen Emine Işınsu, ilk gençlik çağında yazdığı şiirler ve düzyazılar ile edebî hayata giriş yapmaktadır. Olgunluk çağına geldiğinde edebiyat tarihlerinde romancı kimliğiyle öne çıkan Emine Işınsu’nun metin merkezli bir perspektifle ele alınan Bukağı romanında Anadolu’nun İslam dininin yaşamsal biçimlerinde görünüm kazanan parametrelerini, tarihî bir şahsiyet olan Niyazi Mısrî özelinde kaleme almaktadır. Bu çalışmada “Wisdom Literature” adı verilen Batı merkezli teorinin ve Türk edebiyatındaki bilge görünümünün nitelikleri üzerine bir okuma önerisi geliştirilmeye çalışılmıştır. Eski Ahit’in (Tevrat) “Süleyman’ın Özdeyişleri”, “Eyüp” ve “Vaiz” bölümlerinin öğretilerini temel alan, bireyleri isyandan ve umutsuzluktan kurtaran, gençleri eğitmeyi amaçlayan Bilgelik Edebiyatı teorisinden hareketle Emine Işınsu’nun yarattığı Niyazi Mısrî’nin niteliklerinin teorinin öğretileri ile benzerliklerinin, ortaklıklarının, farklılıklarının ele alındığı bu çalışma, benzerliklerin ve ortaklıkların farklılıklara nazaran daha fazla olduğu sonucuna varmakta, metin merkezli bir bakışla Tevrat temelli bilgenin Türk edebiyatında, Emine Işınsu’da kendini gösterdiğini ortaya koymaktadır.
Keywords : Niyazi Mısrî, Emine Işınsu, Bukağı, Bilgelik Edebiyatı, Bilge Tip