Yesevî Takipçisi Olarak Ubeydullâh Han

Authors : Gülşen Seyhan ALIŞIK

Pages : 13-33

View : 10 | Download : 12

Publication Date : 2009-06-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Soyu Çingiz Han’a dayanan Maveraünnehir Özbeklerinin dördüncü hanı Ubeydullâh Han d.1488-1489/ö. 1539 , Ebu’l-Hayr Han’ın oğlu Mahmud Sultan’ın oğludur. Şeybânî sülalesine mensup diğer sultan ve hanlar gibi Ubeydullâh Han da Arapça ve Farsçayı eser verecek kadar iyi bilen, Kur’an’ı tercüme edebilecek ölçüde dinî bilimlere vakıf, koyu sünni gelenek içerisinde, dönemin en iyi hocalarından ders alarak yetişmiştir. Amcası Şeybanî Han gibi o da islâm fıkhını Çingiz Han yasaları ile birleştirerek bir devlet yönetimi anlayışı geliştirmiştir. Ubeydullâh Han, Yesevîlik anlayışının hâkim olduğu bir kültür çevresi içerisinde yetiştirilmiştir. Ubeydullâh Han’ın eserlerinden biri bu bakımdan çok önemlidir: Divân-ı Hikmet. Divân-ı Hikmet, Ubeydullah Han’ın divanlarında bulunmayan hikmet tarzında şiirlerini içermektedir. Ubeydullâh Han, hikmetlerinde ‘Ubeydî yanında Kul ‘Ubeydî, Miskin ‘Ubeydî mahlaslarını kullanmıştır. Bu makalede, Ubeydullah Han’ın yaşamı, hikmetlerinden örnekler ve özellikle kendi hikmetlerinden hareketle devlet adamı olarak icraatları üzerindeki Yesevî etkisi değerlendirilecektir
Keywords : Ubeydullâh Han, Şeybânîler, Ahmed i Yesevî, Yesevî takipçileri, hikmet, Divân ı Hikmet