Tuvacada Sıfat ve Zarfların Pekiştirilmesinde Yeni Bir Tasnif ve Renk Adlarının Pekiştirmede Kullanılması

Authors : Vildan KOÇOĞLU GÜNDOĞDU

Pages : 99-112

View : 16 | Download : 16

Publication Date : 2019-01-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Türk dilinde sıfat ve zarfların pekiştirilmesi, bu kelimelerin anlamlarının yoğunlaştırılmasını ifade etmekte, bu pekiştirmeler morfolojik ve sentaktik yollarla yapılmaktadır. Bu konu, Tuva gramerlerinde, pekiştirme/kuvvetlendirme, formı usıleniya kaçestva `kuvvetlendirme şekilleri`; küşteldirer çada `pekiştirme derecesi` başlıkları altında incelenir ve her iki gramerde de pekiştirmenin üç yolla yapıldığı üzerinde durulur: 1 Eklerle +GIr: akkır `apak`, kökkür `masmavi` 2 Hecenin bölünüp araya /p/ sesinin eklenmesiyle dop-doraan `çarçabuk, hemencecik` 3 Kelimelerle tergiin ulug `oldukça büyük` . Gramerlerde, renk adlarının pekiştirme / kuvvetlendirme unsuru olarak kullanılmasıyla ilgili herhangi bir bilgi bulunmamasına rağmen, sözlüklerde bu işlevle ilgili olabilecek anlamlandırmalar bulunmaktadır. İncelenen metinlerden hareketle Tuvacada kelime tekrarlarının ve kara, kızıl, kök renk adlarının, pekiştirme yolu olarak kullanıldığı görülmüştür. Bu da pekiştirmede farklı bir yapının daha varlığını ifade etmektedir. Bu makalede, Tuvacada sıfat ve zarfların pekiştirilmesinde farklı bir yol olan renk adlarıyla yapılan pekiştirmeler incelenecektir. Konuyla ilgili olarak, ilgili lehçenin kapsamlı sözlükleri taranmış, edebi eserlerden fişlemeler yapılmış ve bilimsel yazılardan faydalanılmıştır
Keywords : Tuvaca, Pekiştirme, Kelime Tekrarları, Renk Adları, Kara, Kızıl, Kök