BUDİST UYGUR METİNLERİNDE men / mensiz KAVRAMLARI ÜZERİNE

Authors : Arzu ARICAN

Pages : 19-29

View : 14 | Download : 10

Publication Date : 2022-12-27

Article Type : Research Paper

Abstract :Uygurların, Budizmi kabul etmesi sonucu çeviri faaliyetlerinin etkisiyle Türk dilinin söz varlığında değişiklikler meydana gelmiştir. Uygurlar, kabul ettikleri bu inanç sistemine ait dini kavramları, bazen kaynak dildeki sözcüklerle ifade etmiş, bazen de Eski Uygurca sözcükleri kullanmışlardır. Bu çalışmada da teklik I. şahıs zamiri olarak kullanılan men sözcüğünün Budist bir terim olan attā, ātman, pruṣa, ahaṃkāra, pudgala ‘benlik’ sözcüklerini; men zamirinin +sXz yokluk eki almış biçimi olan mensiz sözcüğünün ise anattā, anātman, nairātmya, anātmiya ‘benliksiz’ terimlerini karşılamak için kullanılması incelenmiştir. Bunun yanı sıra men ve mensiz sözcükleriyle oluşturulan ve benlik kavram alanına ait terimlere yer verilmiştir.
Keywords : Eski Uygurca, Budizm, benlik, benliksiz, ego