İRAN TÜRK AĞIZLARINDAN FAMENİN İLİ AĞZI ŞEKİL ÖZELLİKLERİNE GENEL BİR BAKIŞ

Authors : Behruz Bekbabayi

Pages : 68-86

Doi:10.59257/turkbilig.1506748

View : 60 | Download : 53

Publication Date : 2024-06-29

Article Type : Research Paper

Abstract :Türk dilinin ses ve şekil yapısını anlamak, sadece yazılı verileri incelemekle yeterli değildir. Türk dilinin yerel ağızlarının araştırılması ve incelenmesiyle Türkçenin çözülemeyen birçok problemine ışık tutulabilir. Ağız çalışmaları doğrudan Türk dili için kaynak niteliği taşıyan veriler yanında, etnoloji, sosyoloji, tarih, etimoloji ve halkbilimi gibi birçok bilim dalına da dolaylı olarak katkı sağlamaktadır. Bu makalede Hemedan Eyaleti Famenin ili ağzı üzerine yaptığımız çalışmanın sonuçları yer almaktadır. Çalışmamızda metot olarak dar saha yöntemi seçilmiştir. Çalışma kapsamında Hemedan Eyaleti’ne bağlı Famenin ilinden ayrıntılı derleme yapılmıştır. Ancak makale, Famenin ağzını temsil edebilecek bir köyün derleme metinleri ile sınırlı tutulmuştur. Bu çalışmada üçü erkek ve biri kadın olmak üzere dört kişiden ses kaydı yöntemiyle derleme yapılmıştır. Makalede, Famenin ili ağzının özellikle şekil bilgisi verileri üzerinde durulmuştur. Bu çalışmada elde ettiğimiz en önemli sonuç Famenin ağzının Azerbaycan Türkçesi ağızlarından Y ağzı içerisinde yer almasıdır. Bu makalede betimleme ve karşılaştırma amaçlı olarak bu ağzın şekil özellikleri incelenmiştir ve karşılaştırmalı olarak da daha çok İran Türk ağızlarıyla karşılaştırılmıştır. Ayrıca bu şekil bilgisi verileri zaman zaman Türkiye Türkçesi ile de karşılaştırılmıştır.
Keywords : Ağız, İran Türk Ağızları, Azerbaycan Türkçesi, Famenin Ağzı, Şekil Bilgisi