Üç İstanbul’un “Örtük Yazar”ı ve Abdülhamit İmgesi

Authors : Nihayet ARSLAN

Pages : 7-22

View : 16 | Download : 8

Publication Date : 2016-12-16

Article Type : Research Paper

Abstract :Mithat Cemal Kuntay’ın Üç İstanbul’u, Osmanlı devletinin çöküş  döneminin birbiri ardına gelen, II. Abdülhamit, İttihat ve Terakki iktidarları ve  Mütareke yılları olmak üzere üç evresini konu alır. Romanda, çöküşün önemli  sebeplerinden birinin -ve aynı zamanda sonucu olarak da görmek gerekir-  yönetimde fiilen ya da fikirleriyle etkili olan bürokratik ve elit çevredeki çürüme  ve yozlaşma olduğu gösterilmek istenir. Yazarın, yakın tarihimizin bu üç dönüm  noktasını, gerçekçi boyutlarıyla verme arzusu, romanında bazı gerçek kişilere yer  vermesinden ve olaylar hakkında tarihsel kaynaklara başvurması yanında bizzat  kendi tanıklıklarını kullanmasından da anlaşılır. Gerçek yazar Kuntay’ın kendisi t arafından yapılan bu dolaylı müdahalelere rağmen, kurmacanın otonom bir  metin olmakta direndiği gözlemlenir. Romanın iç yapısında ortaya çıkan bu  çatışma olgusunu çözmede Wayne C. Booth’un “örtük yazar” kavramından  yararlanılmıştır. Özellikle romanda yaratılan Abdülhamit imgesi üzerinde  yoğunlaşan bu direnmenin örtük yazarın keşfine imkân verdiği bazı anlatım  süreçleri çözümlenerek gösterilmeye çalışılmıştır. Bu noktada örtük yazarın  temsil ettiği değer yargısının açığa çıkmasında anlatıcı bakış açısı ve ironik  mesafe ile anti-kahraman figürünün oynadıkları rol vurgulanmıştır.
Keywords : Örtük yazar, anti kahraman, Wayne C Booth, Mithat Cemal Kuntay, Üç İstanbul, II Abdülhamit