GAGAUZ KONUŞMA DİLİNDE İKİNCİL UZUN ÜNLÜLER: KIPÇAK KASABASI ÖRNEĞİ

Authors : Victor COPUŞCİU

Pages : 127-142

Doi:10.20427/turkiyat.632251

View : 13 | Download : 8

Publication Date : 2020-11-18

Article Type : Research Paper

Abstract :Öz: XX. yüzyılda geliştirilen ve okul müfredatına 1986 yılından başlayarak dâhil edilen Gagauz yazı dili, konuşma dili kadar yaygın değildir. Moldova ve Ukrayna’da yaşayan Gagauzların çoğunun hakim oldukları ana dili, konuşma dilleridir. Gagauz konuşma dilinin ses bilgisinin en belirgin özelliklerinden biri, değişik nedenlerle meydana gelen ikincil uzun ünlülerdir. Ünsüz düşmesi sonucunda oluşan uzun ünlüler bazı durumlarda yazıya yansır, diğer durumlarda ise ancak konuşma metinlerinde görülür. Konuşma dilinde değişkenlik gösteren uzun ünlülerin oluşması, genellikle [r] ve [n] ünsüzlerinin düşmesinden kaynaklanır. Bu çalışmada, geçmişte ünsüz düşmesi sonucunda meydana gelen diftongların bugünkü Gagauz konuşma dilinde uzun ünlülere dönüştüğü kaydedilmiştir. Verilen örnekler, Moldova Cumhuriyeti Gagauzya Özerk Bölgesi’ndeki Kıpçak kasabasında yapılan alan araştırması sonucunda elde edilmiştir. Anahtar kelimeler: Gagauzca, konuşma dili, ses bilgisi, uzun ünlüler, Kıpçak kasabası.
Keywords : Gagauzca, konuşma dili, ses bilgisi, uzun ünlüler, Kıpçak kasabası