Yunan Kaynaklarına Göre Tepedelenli Ali Paşa ve Yönetimindeki Yunanlar

Authors : Arzu ERMAN

Pages : 329-351

Doi:10.20427/turkiyat.877104

View : 18 | Download : 10

Publication Date : 2021-05-19

Article Type : Research Paper

Abstract :1788 ile 1822 yılları arasında Yanya Valisi olan Ali Paşa kendisi için Epir, Teselya ve Güney Arnavutluk topraklarının büyük bir kısmında son derece güçlü bir egemenlik alanı oluşturmuştu. Dönemin koşullarına en iyi şekilde uyum sağlama becerisine sahip siyasi bir aktör olarak, kendi bölgesinde Osmanlı iktidarına paralel bir güç oluşturmuş ve “devlet içinde devlet” gibi hareket etmiştir. Bu açıdan bakıldığında o, bir validen çok daha fazlasıdır. Böylesine güçlü bir egemenliğin Osmanlı yönetimi tarafından kabul edilmesi mümkün olmayacağından gelinen nokta merkezi yönetim tarafından isyan olarak görülmüştür. Ali Paşa, kendi egemenlik mücadelesi olarak gördüğü bu süreçte çeşitli gruplarla işbirliğine gitmiş ve bu çerçevede bir Arnavut-Yunan ittifakı meydana gelmiştir. İsyanın ilk safhalarında Osmanlı Devleti’ne karşı Ali Paşa’nın yanında yer alan müttefik Yunanların asıl amacı Ali Paşa’nın istikbalinden ziyade Yunan bağımsızlığının kazanılmasıdır. Ancak bu gerçek niyet Yunan isyanı başlayana dek gizli tutulmuştur. Osmanlı yönetim güçlerinin Ali Paşa ile meşgul olduğu bu süreç, Yunan isyanı için uygun bir ortam yaratmış ve 1821’de harekete geçilmiştir. İsyan ile birlikte Arnavut- Yunan ittifakı da çözülmüş ve Paşa’nın yanında yer alan Yunanlar, isyancıların saflarına geçmeye başlamıştır. “Ali Paşalılar” olarak adlandırılan bu kimseler, daha sonra büyük ölçüde yeni kurulacak olan Yunan Devleti’nin de askeri ve idari kadrolarını oluşturacaktır.
Keywords : Tepedelenli Ali Paşa, Yunan İsyanı, Filiki Eteria, Yunanlar