DÎVÂNU LUGÂTİ’T-TÜRK’TE MİMARİ VE EL SANATLARI

Authors : Enes KAVALÇALAN

Pages : 111-141

Doi:10.20427/turkiyat.1127432

View : 18 | Download : 10

Publication Date : 2022-12-27

Article Type : Research Paper

Abstract :Karahanlı Dönemi’nin önemli eserlerinden biri olan Dîvânu Lugâti’t-Türk bir sözlükten öte 11. yüzyılda hüküm sürmüş olan Türk beyliklerinin yaşattıkları kültürün yansıtıcısı olmuştur. Farklı bölgelerde kullanılan Türk lehçelerini bir araya getiren bu eser sayesinde dönemin giyim-kuşam, yeme-içme, gelenek-görenek ve üretim-tüketim alışkanlıklarından oluşan yaşam tarzları hakkında bilgiler edinmekteyiz. Bunun yanı sıra sözlük, sanat ve sanat tarihi terminolojisi açısından da okuyucusuna zengin veriler sağlamaktadır. Bu çalışmada özellikle “mimari” ve “el sanatları” kapsamında yer alan terimler üzerinde durulmuştur. Amacımız bu terimleri bir liste halinde aktarmak değil, sözlüğün bize sağladığı veriler ışığında bunları anlamlı bir bütünün parçası haline getirerek dönemin üretim araçlarını ve tekniklerini yeniden canlandırmaya çalışmaktır. Bu canlandırma esnasında günümüz kaynaklarından da yararlanılarak anlatım desteklenmiş ve ayağı yere basan bir kurgu oluşturulmaya çalışılmıştır. Böylelikle Türk üretim kültürünün kendini muhafaza ederek günümüze kadar geldiği de anlaşılmaktadır.
Keywords : Dîvânu Lugâtit Türk, Mimari, El Sanatları, Teknik, Gelenek, Dîvânu Lugâtit Turk, architecture, handicrafts, technique, tradition