YENİ BİLGİLER IŞIĞINDA ERKEN SAKA DÖNEMİNDE KAZAKİSTAN’DA İÇİNE KIVRILMIŞ KAR PARSI BETİMLEMELERİ

Authors : Emre SEVİNÇ

Pages : 7-40

Doi:10.20427/turkiyat.1255117

View : 16 | Download : 12

Publication Date : 2023-05-16

Article Type : Research Paper

Abstract :Sakalar, MÖ 8 ile MÖ 2. yüzyıllar aralığında Kazakistan coğrafyasına hâkim olmuştur. MÖ 8 ile MÖ 6. yüzyıllar aralığı dönem ise Erken Saka dönemi olarak ifade edilmektedir. Çalışma Erken Saka döneminde Kazakistan coğrafyası kurganlarında karşılaşılan içine kıvrılmış kar parsı betimlemelerine odaklanmaktadır. Çalışmanın odak noktasında yeni bulgular ve bunlar ile net benzerliği olan örnekler yer almaktadır. Bunlar dışında kalan ve üzerine daha ayrıntılı çalışmalar yapılan bulgular ise ikinci derece değerde kullanılmıştır. Aynı anda farklı yerlerde çıkma olasılığı az olan bu karakterize betimlemeler ile geniş bir coğrafyada net tipolojik benzerlikler ile karşılaşılması, Erken Saka dönemi üzerine yeni bilgilerin üretilmesi açısından değerlidir. Çalışma, bulgular bölümünde bu betimlemeleri tüm ayrıntılarıyla katalog ve levha yöntemleri aracılığıyla tanıtmaktadır. Tartışma bölümünde ise belirlenen araştırma soruları çerçevesinde dönem üzerine yeni bilgiler ortaya çıkarmayı amaçlamaktadır. Söz konusu araştırma sorularından en kritik olanları; betimlemede kullanılan hayvanın türü, betimlenen hareketi, karşılaşılan örneklerin birbiri ile yakınlık derecesi, betimlemenin piktogram özelliği taşıyıp taşımadığı, Altay ile Tarbagatay coğrafyasında karşılaşılan kar parsları ile ilişkisi, I. Peter\`in Sibirya Koleksiyonu\`ndaki içine kıvrılmış kar parsı betimlemesinin orijinal yerinin Kazakistan olup olmadığı gibi araştırma sorularıdır.
Keywords : Saka, kar parsı, betimleme, hayvan üslubu, Tarbagatay, Altay, Sarıarka