HOKAND HANLIĞININ BUHARA EMİRLİĞİ İLE TİCARİ MÜNASEBETLERİ (1840-1876)

Authors : Yusuf Kılıçaslan

Pages : 67-81

Doi:10.20427/turkiyat.1457521

View : 75 | Download : 55

Publication Date : 2024-11-09

Article Type : Research Paper

Abstract :Hokand Hanlığı ile Buhara Emirliği, komşu diğer devletler (Hindistan, Rus ve Mançu İmparatorluğu, Hive Hanlığı gibi) ile de ticari münasebetler kurmuşlardır. Ancak coğrafyayı göz önünde bulundurduğumuz zaman tüm bu ülkeler ile yapılan ticarette bu iki Türk devleti birbirine bağımlıdır. Zira doğu yönlü ticaret yapmak isteyen Buharalı tüccarlar Hokand Hanlığı sınırlarını, Batı ve Güney yönlü ticaret yapmak isteyen Hokandlı tüccarlar ise Buhara Emirliği topraklarını kullanmak zorundadır. Tüm bu ismi zikredilen devletlerin birbirleriyle olan ticareti, bu çalışmanın çok uzağındadır. Dolayısıyla çalışma, Buhara Emirliği ve Hokand Hanlığı arasında gerçekleşen ticari faaliyetleri ele almaktadır. Özellikle Rus işgalinden evvel kaynaklarda yeterli bilgi olmayışı, konunun tarih aralığını Hokand Hanlığı’nın son dönemleri ile sınırlamamızı elzem kılmıştır. Geriye dönük bilgilerin ise hemen tamamı, gezginlerin seyahat notlarından ve Rus kaynaklarından takip edilebilmektedir. Kaynaklarda yer alan malumata göre ticari faaliyetlerin yoğunluğu göze çarpmaktadır. İki devlet arasında tüccarlar vasıtasıyla alınıp satılan ticaret malları bölge ahalisinin geçim kaynaklarının başında gelmektedir. Tarımsal-hayvansal ürünler, ipek, kâğıt, kumaş ve el işçiliği Hokand ve Buhara pazarlarında önemli paya sahiptir.
Keywords : Buhara, Hokand, ticaret, Ruslar, ipek