Türk Milliyetçiliğinde Bir İdealin Anatomisi: Seyyid Ahmet Arvasi ve Türk İslam Ülküsü

Authors : Yıldırım TORUN

Pages : 39-88

Doi:10.59281/turkiz.1306760

View : 46 | Download : 40

Publication Date : 2023-08-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışma, Türk milliyetçiliğinin önemli isimlerinden biri olan Seyyid Ahmet Arvasi’nin görüşlerinin incelenmesi amacıyla hazırlanmıştır. Seyyid Ahmet Arvasi, ortaya koyduğu düşüncelerle Türk milliyetçiliğinin gelişiminde önemli katkılarda bulunmuş bir isimdir. Cumhuriyet döneminde ortaya çıkan Türk milliyetçiliği iki gruba ayrılmaktadır. Bunlardan ilki Türkçü Turancı milliyetçiliktir ve en önemli isimleri de Hüseyin Nihal Atsız ve Reha Oğuz Türkkan’dır. İkincisi ise muhafazakâr milliyetçiliktir ve en önemli ismi de Seyyid Ahmet Arvasi’dir. Arvasi’nin görüşleri ise, Türkiye’de Türk İslam Ülküsü olarak tanınmaktadır. Bu çalışmada, Arvasi’nin milliyetçilik, ırk, İslam dini ve Türk tarihine bakışı incelenmiştir. Ayrıca düşüncelerinin temelinde yer alan birtakım kavramlar ele alınmıştır. Bu kavramlar, milli siyaset, milli devlet, tarih, ülkü, dil, kültür, medeniyet, aile, ahlak ve eğitim konularıdır. Bununla birlikte Arvasi’nin, demokrasi, cumhuriyet ve iktisadi hayat ilişkin bakışı da ele alınmıştır. Son olarak Marksizm’e ve emperyalizme yönelik eleştirileri incelenen konulardan birisi olmuştur. Bu çalışmada amaçlanan Seyyid Ahmet Arvasi’nin düşüncelerinin, Türk milliyetçiliğine katkılarının incelenmesidir. Irk konusuna bakışı, İslam ile milliyetçilik arasında kurduğu ilişki, kültür ve medeniyet fikri, dil, tarih ve ülkü anlayışı, aile, ahlak ve eğitime bakışı, İslam ile demokrasi ve cumhuriyet arasındaki ilişki, incelenmiştir. Ayrıca ortaya koyduğu düşüncelerin, diğer Türk milliyetçilerinden farkları da ele alınmıştır. Makalenin sonucunda ise, Arvasi’nin düşüncelerinin, Türkçü Turancı milliyetçilikten farklı olduğu ve muhafazakâr bir nitelik taşıdığı sonucuna ulaşılmıştır. Özellikle millet konusuna bakışı, İslam dinini merkeze alması ve bu çerçevede bir sosyal ve siyasal düzen öngörmesi, bunu göstermektedir.
Keywords : Siyaset Felsefesi, Türk Milliyetçiliği, Türk İslam Ülküsü, İdeal Devlet, Seyyid Ahmet Arvasi