ACI LİMONLAR, KIBRIS 1956 ESERİNİN TARİHSEL ELEŞTİRİSİ

Authors : Elif Arpacı

Pages : 46-57

Doi:10.51763/uid.1539424

View : 37 | Download : 37

Publication Date : 2024-11-16

Article Type : Research Paper

Abstract :Durrell’in Kıbrıs’ın Acı Limonları adlı eseri, tarihsel eleştiri yöntemi ile ele alındığında, eserde, dönemin İngiltere’sinin inşa etmeye çalıştığı Kıbrıs kimliği ve takip ettiği Kıbrıs politikası açık bir şekilde gözler önüne serilmekte; İngiltere’nin azınlık olarak önemsemediği Türk kimliğinin enosis sonrası önem kazandığı ve Türklerin siyasi haklar konusunda İngilizler tarafından desteklenmeye başladığı açıkça anlaşılmaktadır. Bu anlamda Durrell’in bu eseri salt bir edebiyat eseri olarak değil aynı zamanda döneme ışık tutan bir “not defteri” şeklinde ele alınırsa, yazarın estetik bağlamda ifade ettiği öznel fikir ve gözlemleri de dahil olmak üzere, 1950’li yıllarda İngiltere’nin Kıbrıs politikası, Rum ve Türk toplumlarına bakış açısı dahilinde, net bir şekilde anlaşılabilir. İngiltere’nin Doğu Akdeniz politikası bağlamında Kıbrıs’ın İngiltere açısından önem kazanması sonucu İngiliz hükümeti enosis’e karşı çıkmış; enosis’in Rumlarca desteklenmeye başlaması ve EOKA’nın aktifleşmesi ile birlikte, Kıbrıs’ta yaşayan Türklerin TAKSİM hareketini destekleyerek Kıbrıs’ın Yunanistan ile birleşme fikrini engellemek istemiştir. 1953-56 yılları arasında Kıbrıs’ta bulunan Durrell’in burada yaşadıklarını hem sanatçı hem de devlet görevlisi kimliği dahilinde daha sonra kitaplaştırarak sunması, İngiltere’nin Kıbrıs politikası ve süreç içinde yaşanan gelişmeleri halkın gözüyle takip etmek açısından yararlı olmuş, yazarın hem köy hem de şehir hayatını ve insanlarını aynı anda gözlemleyerek ulaştığı fikirler, doğrudan analiz yöntemlerinin eksik kaldığı noktaları tamamlayarak, Kıbrıs’ın duygu durumuna ait psikolojik faktörlerin daha iyi anlaşılmasını sağlamış; Kıbrıs Rumlarının ve Kıbrıs Türklerinin tercihlerini yönlendiren faktörleri açıkça ortaya koymuştur.
Keywords : Acı Limonlar, Kıbrıs Sorunu, İngilizlerin Kıbrıs politikası, enosis, EOKA, Lawrence Durrell, inceleme, tarihsel eleştiri, yansıtma kuramı