A Comparison of Kātib Çelebī and Edward Bernard`s Education, Works and Mental Backgrounds

Authors : Murat ÇELİK

Pages : 297-316

Doi:10.54659/ulum.800311

View : 8 | Download : 6

Publication Date : 2020-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Osmanlı ile Avrupa tarihinin mukayese edilmesi tarih çalışmalarında yeni bir yaklaşım olarak değerlendi-rilebilir. Bu yüzden çalışmada Osmanlı ve İngiliz entelektüel hayatının iki önemli figürü merkeze alınarak bir mukayese yapılmıştır. Katalog ve bibliyografik çalışmalarıyla dikkat çeken iki figür entelektüel beceri-leri, eğitimleri ve entelektüel arka planları ile ele alınmıştır. Mukayesede benzerlik ve farklılıklara odakla-nılmış, benzerlik ve farklılıkların sebepleri tespit edilmeye gayret edilmiştir. Çünkü kendi kültürel çevre-lerinde önemli figürler olan Kâtib Çelebi Osmanlı Klasik Dönemi’nin, Edward Bernard ise Rönesans’ın bir münevveridir. Bu araştırmada Kâtib Çelebi [öl. 1067/1657] ile Edward Bernard [öl. 1697] genel olarak eği-timleri, çalışmaları eğitimleri ve zihni arka planları bakımından mukayese edilmiştir. Her iki yazarın nasıl yetiştiği ne tür eserleri ne için ve nasıl verdikleri üzerinde durulmuştur. Ayrıca Edward Bernard ile mu-kayesesi üzerinden Kâtib Çelebi’nin bir Rönesans aydını sayılıp sayılamayacağı incelenmiştir. Çalışmada dönemin özelliklerine ayrıca dikkat çekilmiş,17. yüzyıla ilişkin bir aydın tipolojisinin genel görüntüsü verilmeye çalışılmıştır. Böylece döneme ilişkin genel zihniyetin ortaya konması amaçlanmıştır. Dolayısıy-la Osmanlı ve Avrupa tarihi söz konusu olduğunda başka bakış açılarının mümkün olduğu da gösterilmiş-tir.
Keywords : İslam Tarihi, Osmanlılar, Avrupa Tarihi, Mukayese Metodu, Kâtib Çelebi, Edward Bernard