KIRIM AHALÎ CUMHURİYETİ VE KIRIM’DA İLK BOLŞEVİK İŞGALİ (1917-1918)

Authors : Ufuk AYKOL

Pages : 75-104

View : 16 | Download : 7

Publication Date : 2019-01-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Kırım Tatarları, 1783’te Kırım Hanlığı’nın son bulmasından 1883’teTercüman gazetesinin neşredilmeye başlanmasına kadar geçen süreçtemillî kimliklerini koruyabilecekleri tüm imkânlardan mahrumkalmışlardı. İsmail Bey Gaspıralı’nın başlattığı millî eğitim hareketi,Yaş Tatarlar ile siyasî bir kimlik kazanmış ve nihayetinde yirminci asrınbaşlarında Kırım Tatar millî hareketi kendi aydın ve önderleriniyetiştirmişti. Bu millî dönüşüm, 1917 yılında Bahçesaray’da, KırımTatar Millî Kurultayı’nın toplanması ile siyasî hedefine ulaşmışaddedilir. 26 Aralık 1917’de Kırım Tatar Millî Kurultayı’nda kabuledilen anayasanın 16. maddesiyle Kırım Ahalî Cumhuriyeti esası kabulve ilan edilmişti.Kurulan bu demokratik devlet uzun süreli olamamış veyarımada Bolşevikler tarafından işgal edilmiştir. Başmüdür insert ignore into journalissuearticles values(Başbakan);Numan Çelebi Cihan kurşuna dizilerek öldürülmüş ve Kırım TatarlarınınMillî Hükümeti yeraltına çekilmek zorunda kalmıştır. Yaklaşık 3 ay sürenbu Bolşevik işgali sırasında Kırım’da tam bir terör ve kargaşa devriyaşanmıştır. Hiçbir hukukî geçerliliği olmayan ve tutanağı bulunmayan,“mahkemelerde” insanların yaşam veya ölümlerine karar verilmiştir
Keywords : Bolşevik, Kırım, Tatar, İşgal, Kırım AhalîCumhuriyeti