Mutezile’nin Halkul’Kur’an Fikrinin Eş’ariyye–Maturidiyye Kelâmına Nüfuzu: Kelâm-ı Nefsi Kavramlaştırması

Authors : Recep ARDOĞAN

Pages : 125-159

View : 11 | Download : 14

Publication Date : 2011-06-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Halku`l-Kur`an tartışmasının kelâm ilminde önemli bir yeri olmuştur. ÖnceCehmiyye, daha sonra Mu`tezile, Kelâmullahın Allah’ın sıfatı değil fiili olduğunuve Kur`an`ın yaratılmış olduğunu savunmuştur. Çünkü o, kelimeler, harfler ve seslerden oluşur. Bunların her biri de bir diğerinden sonra varlık alanına gelir.Ehl-i sünnet de başlangıçta kelâmın sıfat, Kur`an`ın da yaratılmamış olduğunu söylemiştir. Ama daha sonra Ehl-i sünnetin iki kelâm ekolü olan Maturidiyye veEş’ariyye, kelâm-ı nefsî ve kelâm-ı lafzî ayrımı yapmıştır. Onlara göre harfler,sesler ve kelimenin ötesinde bir nefsî kelâm vardır. Hâdis olan, kelâmın hakikatideğil ona işaret eden, harfler, sesler ve ibarelerden oluşan lafzî kelâmdır. Böyleceonlar, Mu’tezilenin argümanlarını dikkate alarak yeni bir görüş ortaya koymuşlardır
Keywords : Kelâm, halkul Kuran, mahlûk, harf, ses, kelâm ı nefsî, Mutezile, Ehl i sünnet