İslâm ve Türk Ceza Hukuku’nda Suçlu Yakınlarının Mağduriyetini Giderici Bazı Hükümler

Authors : Salih KUMAŞ, Meryem MANAV

Pages : 103-135

View : 11 | Download : 10

Publication Date : 2020-10-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Kriminolojiye dayalı klasik ceza hukukuna bir tepki olarak gelişen viktimoloji, daha ziyade, mağdura odaklanarak suçun sebebiyet verdiği zararları gidermeyi amaçlamaktadır. Bu yeni ilim dalı, suçtan dolaylı olarak etkilenen kişileri ifade etmek için “suçtan zarar gören” kavramını geliştirerek mağdur kavramının kapsamını genişletmiştir. Buna rağmen suçlu yakınlarını mağdur kapsamında değerlendirmemektedir. Çünkü suçlu yakınlarının mağduriyeti, suçluyu cezalandırma kapsamında değerlendirilmektedir. İslâm hukuku ise suç ve cezanın şahsiliği ilkesinden yola çıkarak suçlu yakınlarının yaşayacağı mağduriyetlerin de önüne geçmeyi amaçlamış ve bu bağlamda bazı hükümler koymuştur. Son yıllarda öne çıkan onarıcı adalet kavramının dayandığı mantıkla da örtüşen bu hükümler, suçlu yakınlarının mağduriyetini minimuma indirmeyi amaçlamaktadır. Bu amaçla bazı özel düzenlemeler yapılması, cezanın geciktirilmesi, sulh, arabuluculuk ve tahkim yöntemlerinin kullanılması, tövbe ve af yoluyla cezanın düşürülmesi, mahkûmlara mahrem hak ve sosyal imkânlar sunulması bunlardan bazılarıdır.
Keywords : Suçlu Yakını, Mağduriyet, İslam Ceza Hukuku, Viktimoloji, Türk Ceza Hukuku