`صلاحيات الولي في عقد النكاح في الفقه الإسلامي `دراسة فقهية مقارنة مع الاستدلال بأصول الفقه ومقاصد الشريعة

Authors : Ehsan ALHAMMAMI

Pages : 81-112

Doi:10.56361/usul.1101822

View : 14 | Download : 12

Publication Date : 2022-10-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Aile kurumunu düzenleyen şer’î hükümler çok yönlü olarak irdelendiğinde evliliğin, aile için önemli bir yerde durduğu görülmektedir. Kur’ân ve sünnette pek çok defa aile kurumuna dikkat çekilmiştir. Dolayısıyla evlilik sözleşmesinin temel esasları incelenerek tespit edilmek zorundadır. Bu çalışmada, `veli` ile `vasîlik` konusunun şartları ile fukahânın bu şartlarla ilgili fikir ayrılıkları tetkik edilip değerlendirilmektedir. Fukahâ, bir kadının nikâh sözleşmesini belirli şartlar altında kendi başına başlatması ve bu nikaha izin verenler ile sözleşmeyi üstlenen veli olmaksızın nikâhın batıl olduğunu söyleyenler arasında gidip gelmiştir. Makalemizde bazı durumlarda kadına evlilik sözleşmesini başlatma izni verilmesinin hükmü ele alınmakla birlikte kadının izninin gerekli olduğunu söyleyen fakihler ile bazı durumlarda velisinin kadını zorlayabileceği hatta kadının evliliğinin velisinin sorumluluğunda olduğunu söyleyen fakihlerin görüşleri çok boyutlu olarak incelenmektedir. Fukahânın konuyla ilgili tartışmalı ve aralarında tercih edilebilecek bazı görüşleri vardır. Bu görüşlerin birbirleriyle olan çelişkisi; zâhirî delillerin incelenmesi, metnin semantik açıdan yorumlanması ve Şâri’in maksadının anlaşılması gibi usullerle giderilebilmeye çalışılmaktadır.
Keywords : Evlilik, Velayet, Ehliyet, Fıkıh, Makasıd