Synorotik Karşılaşmalar/Kesişimler ve Peratik Limitler Bitkisel ve Hayvansal Yaşam Ontolojisine Dair Ne Söyler?

Authors : Derya Avcı Dursun

Pages : 22-46

Doi:10.47124/viraverita.1455709

View : 78 | Download : 37

Publication Date : 2024-05-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Filozofların sınır ontolojileri, bitkisel ve hayvansal yaşama dair bakış açılarını biçimlendiren temel unsurlardan biri olmuştur. Bu makalede, sınıra ilişkin ontolojik yaklaşımların felsefe tarihindeki izini sürerken Eski Yunanca’da karşımıza çıkan üç temel sınır-kavramın (horos, peras, synoros) Batı metafizik geleneğinin inşasındaki etkilerini tartışmaya açacağım. Makale boyunca kullanacağım “horotik sınır” kavramsallaştırması dışsal farklar üzerinden kurulan tanımları ve ayrımları; “peratik limitler” hem biçime indirgenmiş konturları hem de Heidegger terminolojisinden hareketle “varolanın Varlığını”; “synorotik karşılaşmalar/kesişimler” ise alan kapatan ikiciliklerin ötesinde varolanların yaşamındaki ilişkiselliği ifade edecektir. Paranthrōpos-anthrōpos ikiliğini kuran horotik sınır kavrayışının, yaşamsal bağlarından koparılmış bitkilere ve hayvanlara ilişkin sınıflandırmaların tahakkümüyle düşünceyi körelttiğini, synorotik karşılaşmaların/kesişimlerin ve peratik limitlerin ise, yaşamın olumlanmasına imkân tanıyan sınır düşünceleri olarak kendilerini açtıklarını göstermeyi amaçlıyorum. Shoshanah Dubiner’ın Cell Garden [Hücre Bahçesi] ve Bee’s Wing [Arının Kanadı] başlıklı resimlerinde minik olanların dünyasıyla karşılaşmak, yaşamın yalnızca insandan ibaret olmadığını hatırlatır. Bu açıdan sanat yapıtında, horotik sınırlar yerine kesişimselliği temel alan synorotik karşılaşmaların olduğunu öne süreceğim. Peratik limitlerde ise, varolanların açığa çıkma biçimlerindeki olanakları engelleyen çerçevelemeye karşı bir hareketin var olduğunu vurgulayacağım.
Keywords : synorotik karşılaşmalar, peratik limitler, bitkisel ve hayvansal yaşam ontolojisi