Kişisel Özdeşlik ve Beden

Authors : İbrahim Demirbaş

Pages : 224-248

Doi:10.47124/viraverita.1558985

View : 67 | Download : 41

Publication Date : 2024-11-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Kişinin durmaksızın değişen özelliklerinin arkasında, bu değişimleri onun üzerinde mümkün kılarak değişmeyen benliğinin nasıl ve ne şekilde var olabileceği sorununa dayanan kişisel özdeşlik problemi, ‘benlik’ tasavvurunu bedenden ve bedenin varoluş şeklinden soyutladığı sürece zeminsiz ve dolayısıyla hatalı bir sorudur. Zira beden, insanın her türlü belirleniminin onda yaşandığı temel konumun bizzat kendisi ve de insanın ondan hiçbir şekilde soyutlanamayacağı bir varoluş merkezi olarak, ‘benlik’ten soyutlanabilir veya ondan ayrı düşünülebilir bir yapıda değildir. Beden hakkındaki bu olgu, insanın varoluş durumlarına ve dünya ile kurduğu ilişkinin nasıl gerçekleştiğine dönülerek görülebilir bir yapıya sahiptir. Bu bağlamda, bu çalışmada tam da bu varoluş durumlarından ve insanın bedeni ile kurmak zorunda olduğu dünyayla olan ilişkisinin, Merleau-Ponty’nin bedene dair yaptığı varoluşsal/fenomenolojik incelemelerle temellendirilerek nasıl gerçekleştiği ortaya konacaktır. Böylelikle, değişim ve özdeşliğin birbirinden soyutlanmadan, bütünsel bir şekilde ele alındığında aslında birbirlerini ne denli gerektirdiklerinin bir mantıksal serimlemesi ortaya konarak, ‘kişisel özdeşlik’ dediğimiz problemin de içerisinde hem özdeşliği hem de değişimi barındıran insan varoluşundan hareketle bir zemine sahip olduğunun bir gösterimi yapılacaktır. Bu gösterim sonucunda, ‘beden’i ‘ruh’ veya ‘benlik’ karşısında ‘maddî nitelikler’e indirgeyen yaklaşımın bir araştırma konusu olarak bedeni ne denli ıskaladığı gösterilerek ve böylelikle bedenin bir ‘nesne’ olarak herhangi bir şeye indirgenemez konumu ortaya çıkartılarak bir ‘beden merkezli ontoloji savunusu’ yapılacaktır.
Keywords : Kişisel Özdeşlik, Beden, Merleau Ponty, Varoluş, Benlik